Voel je je bang om een relatie aan te gaan of ben je niet verliefd? Twijfel je of je bij de juiste persoon bent of of de relatie zal standhouden? Als je met deze gedachten worstelt, heb je waarschijnlijk te maken met relatieangst. Voordat we bespreken hoe je met deze angst om kunt gaan, laten we eerst begrijpen wat relatieangst precies inhoudt.
Een zekere mate van relatieangst ervaren is normaal, vooral tijdens belangrijke momenten, zoals het begin van een relatie of het nemen van grote stappen, zoals samenwonen of trouwen. Maar wanneer deze angst escalatie vertoont en je voortdurend angstig bent bij de gedachte aan een relatie, kan dit een teken zijn van problemen. Het is wellicht geen officiële diagnose in de geestelijke gezondheidszorg, maar het beïnvloedt wel de fysieke en emotionele welzijn van de betrokkenen. Maak je echter geen zorgen, het is mogelijk om relatieangst te overwinnen. Er zijn effectieve manieren om ermee om te gaan.
Wij helpen je graag inzicht te krijgen in het omgaan met relatieangst, met advies van een ervaren counselor (gecertificeerd CBT en NLP practitioner) met meer dan twintig jaar ervaring in het helpen van kinderen, adolescenten en volwassenen bij problemen rond depressie, angst, interpersoonlijke relaties en loopbaanvraagstukken.
Wat is Relatieangst?
In een relatie zijn behoort tot de meest mooie en blije ervaringen die je kunt hebben. Voor sommigen kan het echter een broeinest van angst zijn. Je kunt onzekere gedachten en gevoelens op elk moment in je relatie ervaren. Voor veel mensen kan zelfs de gedachte om samen met iemand te zijn stress en angst veroorzaken.
Wat is relatieangst dan precies? Het is een voortdurende staat van overmatige angst, onzekerheid en onveiligheid waarin je constant bezig bent met je relatie, jezelf of je partner in twijfel trekt, overdenkt en aan je eigen waarde twijfelt. Mensen die hieraan lijden, neigen ernaar om anderen weg te duwen of zich juist te veel aan hen vast te klampen. Ze hebben vaak twijfels over hun eigen gevoelens voor hun partner in het begin van de relatie. Vragen die hen bezig houden, zijn onder andere:
- Ben ik goed genoeg?
- Wat als het niet uitpakt zoals ik hoop?
- Ben ik bij de juiste persoon?
- Houdt mijn partner van mij?
- Wil ik deze relatie eigenlijk wel?
- Hou ik wel voldoende van hem/haar?
- Zijn we compatibel genoeg om een toekomst op te bouwen?
Als je dit soort vragen regelmatig aan jezelf stelt, dan heb je te maken met relatieangst. “Constante zorgen en onzekerheid kunnen zich ook voordoen wanneer alles goed lijkt te gaan in de relatie. Angst kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de symptomen die je ervaart. Het is vrij algemeen en kan zich uiten in fysieke (maagklachten, vermoeidheid) en mentale (emotionele stress, gebrek aan motivatie) problemen,” legt Neelam uit.
Wat Veroorzaakt Relatieangst?
Neelam legt uit dat de oorzaken van relatieangst vaak gaan om “gemeenschappelijke factoren zoals trauma in de kindertijd, eerdere relatie-ervaringen, bedrog, plotseling gedumpt worden, partners die liegen over hun gevoelens of je misleiden over de aard van de relatie, en een laag zelfbeeld.”
Als je je afvraagt “Waarom veroorzaken relaties angst bij mij?” of wat relatieangst triggert, besef dan dat er mogelijk verschillende redenen achter schuilgaan. Bewustzijn van de oorzaken helpt je te begrijpen of je symptomen van relatieangst ervaart en hoe je het probleem kunt aanpakken. Hier zijn vier mogelijke oorzaken van relatieangst:
1. Hechtingsstijl
Ieder individu ontwikkelt een hechtingsstijl in de vroege kindertijd. Deze hechtingsstijl hangt af van de relatie die iemand heeft met zijn of haar primaire verzorgers tijdens de opvoeding. Er bestaan verschillende soorten hechtingsstijlen – veilig, angstig, vermijdend en gedesorganiseerd. Ze bepalen de kwaliteit van volwassen relaties die we in de toekomst vormen.
Als je bent opgegroeid met gevoel van onveiligheid, onzekerheid of verwaarlozing door je primaire verzorgers, is de kans groot dat je een angstige hechtingsstijl hebt ontwikkeld, waardoor je de gevoelens van je partner in twijfel trekt. Je vindt het moeilijk om hen te vertrouwen en maakt je altijd zorgen dat ze je zullen verlaten voor iemand die ‘beter’ is. Dit is een reden voor je angst bij het aangaan van een relatie.
2. Negatieve ervaringen uit het verleden
Een andere reden achter de angst die je voelt in een relatie kan voortkomen uit negatieve ervaringen in het verleden. Je reacties en de kwaliteit van de band die je met je partner hebt worden mede bepaald door eerdere ervaringen. Als je bent gekwetst, bedrogen of bedrogen bent in eerdere relaties, kan de emotionele trauma je wantrouwig maken ten aanzien van intieme banden. Het is mogelijk dat je de trauma uit het verleden meeneemt naar je toekomstige relaties.
3. Wat triggert relatieangst? Laag zelfbeeld en zelfwaarde
Dit is een van de belangrijkste oorzaken van relatieangst. Mensen met een laag zelfbeeld of gevoel van eigenwaarde maken zich vaak zorgen over het verlies van hun partner. Ze zijn noch zelfverzekerd over hun capaciteiten, noch voelen ze zich veilig in hun relatie, omdat ze zich onwaardig voelen voor de liefde die ze van hun partner ontvangen. Ze twijfelen altijd of ze wel verdienen om door iemand geliefd en verzorgd te worden. Daarom kunnen problemen met zelfbeeld de verklaring zijn voor je angst in relaties.
4. Gebrek aan communicatieve vaardigheden
Onvoldoende communicatieve vaardigheden kunnen zelfs de liefdevolste relaties ruïneren. Niet weten hoe je jezelf moet uiten of je gevoelens en behoeften naar je partner moet verwoorden kan relatieangst veroorzaken omdat je waarschijnlijk constant bang bent voor misverstanden met je partner. Aan de andere kant kan je partner zich ook gefrustreerd of overweldigd voelen door constant te moeten omgaan met iemand die niet in staat is zich uit te drukken.
Andere redenen kunnen de neiging zijn om je partner en de relatie in twijfel te trekken, stress, vertrouwensproblemen en voortdurende conflicten. Deze factoren kunnen triggers worden die de cirkel van angstige gedachten aanwakkeren. Nu je de oorzaken kent, laten we de symptomen van relatieangst bespreken, zodat je kunt achterhalen hoe je ermee om kunt gaan.
Top 5 Tekenen van Relatieangst
Er zijn verschillende fysieke en emotionele tekenen die erop wijzen dat je relatieangst ervaart. Verhoogde hartslag, zweten, concentratieproblemen, zelf-sabotage, door een klein probleem een groot probleem maken en een gebrek aan vertrouwen zijn enkele symptomen van relatieangst. Het erkennen van deze tekenen is essentieel om ermee om te kunnen gaan. Hier zijn enkele tekenen van angst in een relatie om in de gaten te houden:
1. Angst voor toewijding
Voor velen voelt het zelfs als een soort gevangenis om bij iemand te zijn, wat leidt tot afstand nemen of mensen afsnijden bij de kleinste mogelijkheid van een relatie. Angst voor toewijding is een van de grootste tekenen van relatieangst. Dit kan ontstaan door verschillende redenen zoals trauma in de kindertijd of negatieve relatie-ervaringen uit het verleden.
2. Separatieangst
Separatieangst is vaak het gevolg van de angst voor verlating. Als je constant bang bent voor de veiligheid en locatie van je partner, angstig bent dat hij/zij je zal verlaten of stress ervaart wanneer ze op reis zijn, heb je waarschijnlijk te maken met separatieangst. Wanneer de angst om je partner te verliezen of je van hen te scheiden te veel wordt om aan te kunnen, veroorzaakt dit zorgen en leidt uiteindelijk tot angst in de relatie.
3. Overthinking van de woorden en daden van je partner
Iemand met angst in een relatie is geneigd om te veel betekenis te geven aan de woorden of daden van zijn/haar partner. Zelfs iets normaals zoals een grap of een scherts over iemands persoonlijkheid kan ertoe leiden dat ze zich afvragen of hun partner echt bij hen wil zijn. Ze overdrijven dingen en overdenken elk woord dat uit de mond van hun partner komt.
4. Symptomen van relatieangst – Twijfelen aan de gevoelens van de partner
Het zorgen maken of je partner om je geeft, is een ander teken van relatieangst. Je begint te twijfelen aan je waarde in het leven van je partner – of je wel iets voor hen betekent of dat ze iemand beter zullen vinden. Je denkt na over zaken zoals of je significante ander je zal missen als je weg bent of je zal ondersteunen in je strijd. Je vraagt je af of ze werkelijk van je houden en bij je willen zijn of dat ze je gewoon gebruiken voor hun eigen gewin.
5. Zorgen maken in plaats van genieten van de tijd samen
Het is heel normaal om twijfels of momenten van onzekerheid te hebben als je in een relatie zit. Maar als je jezelf zo veel zorgen maakt dat je niet kunt genieten van het huidige moment, dan is dat een zorgwekkend teken van angst, en deze constante zorgen kunnen ertoe leiden dat je jezelf in de relatie saboteert. Jouw continue staat van bezorgdheid kan ook een negatieve invloed hebben op je partner, waardoor deze zich gefrustreerd of geïrriteerd voelt.
Een persoon met angst in een relatie heeft veel behoefte aan geruststelling en acceptatie van zijn/haar partner. Er is ook een kans dat ze zichzelf de mond snoeren en hun gedachten, keuzes of meningen niet uiten uit angst voor afwijzing of negatieve oordelen. Dit kan de angst in de relatie verder vergroten omdat het individu zich bewust wordt van zijn/haar uiterlijk of zich laat overweldigen door gedachten uit angst voor belachelijk gemaakt te worden.
9 Manieren om om te Gaan met Relatieangst – Tips van de Expert
Het is volkomen normaal om een bepaalde mate van angst te ervaren wanneer je in een relatie bent. Het omgaan met angst betekent niet dat je in een negatieve situatie verkeert. Het wordt zorgwekkend wanneer het begint te interfereëren met je relatie en andere aspecten van je leven.
Er zijn effectieve manieren om te leren omgaan met angst en depressie in een relatie. Therapie, technieken voor stressmanagement, veranderingen in levensstijl en eerlijke communicatie met je partner kunnen effectief de angstniveaus verlagen en je relatie verbeteren. Als je je afvraagt hoe je met relatieangst om kunt gaan, zijn hier 9 manieren die kunnen helpen:
1. Herken en confronteer je angst
Een manier om om te gaan met angst en depressie in een relatie is om de oorzaak ervan te identificeren, de verbindingen met je ervaringen uit de kindertijd of het verleden te leggen en deze onder ogen te zien. Je moet introspectie plegen. Dit geeft je inzicht in wat je gedrag drijft en hoe deze ervaringen je relatie vormen.
Neelam zegt: “Erken en accepteer dat je met relatieangst te maken hebt. Bijvoorbeeld, als je worstelt met separatieangst in een relatie, erken dan dat dit diep geworteld is in de angst om geliefden los te laten.”
Een relatie is geen eenzame reis. Het vergt samenwerking, daarom is het cruciaal dat je je angsten omarmt en de moeite steekt in het beheren of overwinnen ervan. Het belangrijkste is dat je je partner bij deze poging betrekt. De reactie van je partner kan je helpen inschatten of de relatie het waard is om voor te vechten.
2. Communiceer eerlijk met je partner
Eerlijke communicatie is essentieel in het omgaan met alle soorten problemen in een relatie, inclusief angst. Wees open naar je partner over je verwachtingen, onzekerheden en zorgen. Zorg ervoor dat je je twijfels kenbaar maakt en misverstanden oplost. Gezonde communicatie is een teken van een gezonde relatie. Het is moeilijk, maar belangrijk. Het versterkt niet alleen je band met je partner, maar helpt ook om stress en angst te minimaliseren.
Door eerlijke communicatie kunnen beide partners duidelijk begrijpen wat ze van elkaar willen en vermijden ze dat ze de slechtste scenario’s in hun hoofd gaan verzinnen. Doe je best om openhartig met je partner te praten over je angst en hoe jullie deze samen kunnen aanpakken. Dit omvat ook gesprekken over seksuele intimiteit en grenzen. Communiceren met je partner helpt hen jou beter te begrijpen. Zodra ze weten wat het probleem is, kunnen ze je beter ondersteunen.
3. Geniet van je favoriete activiteiten en hobby’s
Een van de beste manieren om om te gaan met relatieangst is om jezelf bezig te houden met dingen of activiteiten die je gelukkig maken. Iemand met angst in een relatie raakt vaak zo betrokken bij zijn of haar gedachten en zorgen dat andere levensaspecten verwaarloosd worden. Zorg ervoor dat dit je niet overkomt.
Neem deel aan activiteiten en hobby’s die je een goed gevoel geven. Onderhoud contacten met vrienden en andere belangrijke relaties in je leven. Dit zal je helpen om je relatieangst het hoofd te bieden. Neelam adviseert: “Ga zitten met je huisdier. Luister naar muziek, kijk een film of lees. Bezoek je favoriete café of restaurant. Maak een wandeling. Breng tijd door in de natuur.
“Plan een activiteit die je alleen of met geliefden kunt doen. Raak iets troostends aan, zoals je favoriete T-shirt of dekentje, en denk na over hoe het voelt onder je vingers. Maak een lijst met positieve dingen die je gelukkig maken en visualiseer ze.”
4. Leer de fysieke effecten van angst te beheren
Angst kan zich ook fysiek manifesteren, met symptomen zoals vermoeidheid, pijn op de borst, een verhoogde hartslag, maagpijn, prikkelbaarheid, slapeloosheid, lichte hoofd, misselijkheid, hoofdpijn en kortademigheid, onder andere. Het is essentieel om deze fysiologische reacties te beheren.
Neelam beveelt aan om yoga en meditatie te beoefenen om angst te bestrijden. “Zorg goed voor jezelf, sport, eet gebalanceerde en gezonde maaltijden, slaap goed en pas ontspanningstechnieken toe om met relatieangst om te gaan. Neem deel aan fysieke activiteiten die goed voor je zijn en je een goed gevoel geven. Het zorgen voor je gezondheid zal je helpen om kalm te blijven en positieve gedachten te ontwikkelen,” aldus Neelam.
5. Hoe om te gaan met relatieangst? Raadpleeg een therapeut
Therapie is zonder twijfel de beste manier om om te gaan met relatieangst. Professionele begeleiding helpt je om jezelf beter te leren kennen en je gedachten te ordenen. Een therapeut kan dieper in het probleem duiken, negatieve denkpatronen identificeren en praktische oplossingen aanbieden voor het omgaan met angst en depressie in een relatie.
Het is je veilige ruimte om openhartig te zijn over je gevoelens zonder angst voor oordeel of schaamte. Je kunt gewoon jezelf zijn in het bijzijn van de therapeut. Neelam stelt: “Cognitieve Gedragstherapie (CGT) kan helpen om cognitieve vooroordelen te herformuleren zodat je kunt ontspannen als de angst toeneemt.” Een therapeut kan je in de juiste richting begeleiden en je helpen om aan je negatieve denkpatronen, zelfwaardering en zelfvertrouwen te werken, zodat je je beter kunt verbinden met je partner.
Je kunt ook met je partner praten over je angst en je aanmelden voor relatietherapie. Dit helpt jullie beiden om beter inzicht te krijgen in elkaar. Jullie kunnen onderliggende problemen en angsten zonder oordeel bespreken, wat uiteindelijk de angst verzacht. Als je overweegt professionele hulp te zoeken, zijn gecertificeerde en ervaren therapeuten altijd beschikbaar.
6. Wees bewust van je gedachten en vermogens
Om om te gaan met of relatieangst te overwinnen, is het cruciaal dat je je gevoelens valideert, maar tegelijkertijd leert ze los te laten. Probeer te herkennen wat er op dat moment gebeurt in plaats van het te beoordelen. Maak een inspanning om negatieve en angstige gedachten te laten gaan door ze door een positieve lens te bekijken.
Neelam suggereert dat je vertrouwen moet hebben in je capaciteiten als je met relatieangst te maken hebt. “Houd in gedachten dat angst tijdelijk is en kan worden verminderd door je bewust te zijn van je vermogens. Als je van je partner vandaan bent, herinner jezelf eraan dat je hiermee om bent gegaan in het verleden en laat het samenzijn met je partner extra speciaal aanvoelen.”
7. Leer je acties te beheren
Een van de manieren om om te gaan met relatieangst is grip te krijgen op je acties. Jouw acties beïnvloeden je angst, wat uiteindelijk je relatie beïnvloedt. Bijvoorbeeld, degenen die last hebben van separatieangst voelen de behoefte om voortdurend hun partner te checken of zijn/haar verblijfplaats te kennen. Ze beginnen angstig te worden en ervaren extreme stress bij de gedachte om van hun partner weg te zijn.
Terwijl het normaal is om een berichtje te sturen om te controleren of alles goed is, kan constant berichten sturen alleen maar tot conflicten leiden. Probeer deze impulsen te beheersen, want ze kunnen een negatieve invloed hebben op je relatie. Zoek naar afleiding – ga hardlopen, kijk een film, breng tijd door met je huisdier of praat met een goede vriend. Deze aanpak kan ook helpen als je met angst te maken hebt.
8. Probeer te genieten van het moment
Je kunt nooit de afloop van een relatie kennen, dus waarom zou je je daarover zorgen maken? We weten dat het makkelijker gezegd dan gedaan is, maar het is cruciaal dat je stopt met je zorgen te maken over de toekomst en je concentreert op het heden. Mis de waardevolle momenten van nu niet omdat je je druk maakt over wat de toekomst brengt. Leer om het huidige moment te waarderen.
Probeer je te richten op de gelukkige momenten die je nu met je partner doorbrengt in plaats van te stressen over het verleden of de toekomst. Je krijgt deze momenten niet terug. Zorg ervoor dat je er het meeste uit haalt. Niemand weet waar we over 5-10 jaar zullen zijn. We weten niet of de relatie zal standhouden, maar dat betekent niet dat we de huidige realiteit niet kunnen waarderen. Koester die momenten. Geniet van het geluk om tijd door te brengen met de persoon van wie je houdt.
9. Hoe om te gaan met relatieangst? Verlies je identiteit niet
Vaak hebben mensen die angst in een relatie ervaren de neiging om hun identiteit of gevoel van eigenwaarde op te geven. Individuele persoonlijkheden en identiteiten beginnen te verschuiven om ruimte te maken voor de relatie. Terwijl dit volkomen natuurlijk is, is het niet goed om je identiteit in dit proces te verliezen.
Wees ervan overtuigd wie je bent en wat je uit de relatie wilt. Vergeet niet dat de reden dat je partner voor jou heeft gekozen grotendeels te maken heeft met jouw persoonlijkheid en individualiteit. Als je jezelf verandert om aan de behoeften van je partner te voldoen, schaadt dit uiteindelijk je zelfwaarde en identiteit, wat weer een negatieve invloed heeft op de relatie.
Dit is vooral belangrijk voor degenen die te maken hebben met angst in een relatie. Vergeet niet dat je uniek bent en je eigen interesses, ervaringen en meningen hebt. Blijf trouw aan jezelf. Hou van en accepteer wie je bent. Weet dat je er toe doet.
Als je met relatieangst kampt, zoek dan hulp voordat het verder schade toebrengt aan jou en je relatie. Weet dat je niet alleen bent en dat je relatieangst kunt beheersen of overwinnen. Begrijp de triggers. Sta andere mensen toe die je begrijpen en steunen om te helpen.
Neelam adviseert bovendien om gezonde relaties te observeren. Ze zegt: “Het kan nuttig zijn om gezonde, onderlinge relaties te observeren, omdat ze je geest en lichaam een sjabloon geven van hoe een relatie is, in tegenstelling tot alleen het begrijpen van co-afhankelijke en ongezonde relaties.” Een relatie is een tweerichtingsstraat. Wat de een ervaart, heeft invloed op de ander; daarom is het raadzaam hulp te zoeken voordat dingen uit de hand lopen. Er is geen schaamte in het zoeken naar hulp.