Wat zijn enkele voorbeelden van emotionele grenzen? Vooruitgang verwachten in vriendelijkheid, communicatie en respect van je partner. Nee zeggen en om ruimte vragen. Ontdekken wie je bent buiten je relatie. Geen schuld aanvaarden voor fouten die je niet hebt gemaakt. Al deze acties, gericht op het prioriteren van jouw behoeften in een relatie, vormen voorbeelden van emotionele grenzen.
Maar hoe kun je emotionele grenzen stellen in relaties? En waarom zijn deze grenzen belangrijk? Laten we dit onderzoeken met behulp van een ervaren counselor en psycholoog (Master in Psychologie), die gespecialiseerd is in diverse domeinen van relatiebegeleiding.
Wat zijn emotionele grenzen?
Volgens experts zijn emotionele grenzen in relaties gericht op het scheiden van jouw gevoelens van die van je partner. In de beginfase van de liefde geef je vaak onbewust volledige vrijheid aan je partner om elk aspect van jouw leven te beheersen, terwijl je al hun behoeften accepteert simpelweg omdat je verliefd bent.
“Op een bepaald moment in je relatie beginnen die grenzen echter te vervagen. Dit is het moment waarop je moet beseffen dat je niet alleen een volger van je partner kunt zijn en dat jouw vrijheid ook gerespecteerd moet worden. Je kunt je partner aanmoedigen om de activiteiten waar hij/zij van houdt voort te zetten, maar dat betekent niet dat jij aan al die activiteiten moet deelnemen.”
Als je aan je partner denkt en gevoelens van angst, ressentiment, angst of ongemak ervaart, is dat een teken dat jouw grenzen niet gerespecteerd worden. Het is belangrijk om te onderzoeken of je partner zijn/haar macht in de relatie misbruikt en je emoties op een negatieve manier uitbuit. Het belangrijkste is dat je bereid bent voor jezelf op te komen.
Emotionele grenzen in een datingcontext zijn cruciaal, omdat een gebrek aan grenzen leidt tot een gebrek aan vertrouwen. En zonder vertrouwen ontstaan gevoelens als woede en wrok. Beide partners moeten zich bewust inzetten om hun ware zelf niet verloren te laten gaan, en wederzijds respect voor elkaars vrijheid en ruimte hebben. Wat zijn die bewuste inspanningen? Laten we enkele voorbeelden van emotionele grenzen verkennen.
Bewezen Manieren om Emotionele Grenzen te Stellen
Volgens deskundigen leidt een gebrek aan werk- en privégrenzen tot burn-out. Dit geldt ook voor relaties. Een gebrek aan emotionele grenzen kan leiden tot stress en angst. Hoe krijg je betere emotionele grenzen? Het begint allemaal met aandacht besteden aan hoe je je voelt na het ontmoeten of praten met een bepaalde persoon. Als jouw interacties met hen je angstig maken, is dat een indicator dat jouw emotionele grenzen overschreden zijn. Hier zijn enkele bewezen manieren om emotionele grenzen te stellen:
- Bespreek je emoties met een therapeut of dierbaren (over goede emotionele grenzen)
- Reflecteer op jezelf en noteer je prioriteiten in een dagboek
- Specificeer je exacte behoeften bij het stellen van gezonde emotionele grenzen
- Stel emotionele grenzen op een beleefde maar assertieve manier
- Blijf standvastig, ook al reageren mensen negatief
- Overcommit jezelf niet; luister naar je intuïtie
- Respecteer je eigen emoties/doelen/identiteitswaarden en je “tijd voor jezelf”
- Laat je niet verstrikken in schuldgevoelens voor het prioriteren van jezelf (wees in plaats daarvan trots)
- Breek contact af met mensen die je uitbuiten of je als een deurmat behandelen
9 Voorbeelden van Emotionele Grenzen in Relaties
Kranti benadrukt: “Zorg ervoor dat je in een relatie bent met iemand die jouw kernwaarden en -overtuigingen aanvult. Voordat je je ernstig verbindt met de persoon, controleer of jouw waarden, doelen, voorkeuren en tekortkomingen overeenkomen. Als ze fundamenteel verschillen, is de kans groot dat je in de toekomst uit elkaar drift.”
Het is prima als hij ananas op pizza lekker vindt en jij niet. Of als jij een Coke Float leuk vindt en je partner niet. Maar kernwaarden moeten in overeenstemming zijn. Wanneer dat is vastgesteld, kunnen we kijken naar de voorbeelden van emotionele grenzen:
1. Uitspreken van je voorkeuren en afkeuren naar je partner
Kranti zegt: “Als je iemand bent die graag leest of in introspectie gaat in je vrije tijd, hoef je jezelf niet te dwingen om naar feestjes te gaan, alleen maar omdat je partner een extravert is en graag mensen om zich heen heeft.”
Emotionele grenzen in een huwelijk draait om communicatie. Wat zeg je wanneer je emotionele grenzen stelt? Je kunt eenvoudigweg zeggen: “Ik kan een keer per maand naar een feest gaan, maar ik wil niet gedwongen worden om vaker te socializen. Ik lees liever.” Door je voorkeuren en afkeuren naar je partner te uiten, kun je betere emotionele grenzen stellen en je relatie beschermen tegen veel onrust.
Volgens deskundigen is de kracht van ‘nee’ zeggen een essentieel onderdeel van zelfbeheer. Voorbeelden van emotionele grenzen zijn onder meer ‘nee’ zeggen tegen taken die je niet wilt doen of waarvoor je geen tijd hebt. Emotionele grenzen in een datingcontext zijn gericht op het respecteren van wat voor jou belangrijk is en jouw behoeften voorop te stellen.
2. Delegatie van taken en jezelf bevrijden van onterecht schuldgevoel
Kranti zegt: “Begin met het proces van zelfontdekking. Alleen wanneer je begrijpt wat je nodig hebt, kun je grenzen stellen die jouw emotionele welzijn waarborgen. Wat wil je uit het leven halen? Wat zijn je doelen? Wat drijft je? Wat heb je daadwerkelijk nodig? Je kunt pas communiceren wat je nodig hebt als je eerst weet wat het is.” En als je dat weet, kun je het toepassen. Enkele voorbeelden van emotionele grenzen zijn:
- Taken delegeren als je je overwerkt voelt
- Om ruimte vragen wanneer je tijd voor jezelf nodig hebt
- Overcommitment aan plannen vermijden
- Je uitspreken als je je ongemakkelijk voelt in een bepaalde situatie
- De schuld laten vallen als jij niet de schuldige bent
Hoe bewijs je jezelf van onterecht schuldgevoel? Begrijp het concept van “projectieschuld”. Mensen projecteren vaak hun schuld op jou, zodat ze niet verantwoordelijk hoeven te zijn voor hun daden. Een voorbeeld van emotionele grenzen is het loslaten van de gewoonte om je onterecht te verontschuldigen voor fouten die je niet eens hebt gemaakt.
3. Opbouwen van zelfwaardering
Waarom ben je niet in staat om emotionele grenzen in een huwelijk of relatie te stellen? Omdat je te bang bent dat de persoon van wie je houdt je misschien verlaat. En waarom ben je zo bang? Omdat je zelfwaardering mist en geen waarde in jezelf ziet. Om deze reden accepteer je ook compromissen, zelfs wanneer je weet dat de relatie je niet langer dient of zelfs wanneer je ziet dat… .
Wat te doen in zo’n geval? Bouw zelfwaardering op, oftewel, maak jezelf waardevol in je eigen ogen. Neem even de tijd om een lijst te maken van je successen en prestaties. Stel korte termijn doelen en beloon jezelf wanneer je ze bereikt. Aan het eind van de dag kun je je zegeningen benadrukken en noteren waar je dankbaar voor bent. Dit helpt je om zelfwaardering en zelfrespect op te bouwen. En wanneer je jezelf respecteert, zul je niet akkoord gaan met onrespectvolle behandeling.
Voorbeelden van emotionele grenzen zijn gericht op het volgen van je intuïtie. Luister naar je lichaam en je zult merken of je grenzen overschreden zijn. Een verhoogde hartslag, zweten, een beklemmend gevoel op je borst, een pijn in je buik of gebalde vuisten kunnen allemaal indicators zijn van overschreden grenzen. Let op hoe jouw lichaam en geest reageren op bepaalde situaties en je zult in staat zijn om voorbeelden van overschreden grenzen op te merken in je relatie.
4. Voorbeelden van emotionele grenzen – Onderhandeling en dialoog
Kranti zegt: “Praat. Communiceer met je partner over alles wat je pijn doet of je verandert in iemand die je niet wilt zijn. Wees niet bang om jezelf uit te drukken als er iets is dat je niet bevalt. Spreek voor jezelf, want niemand anders doet het voor jou.” Emotionele grenzen in een datingcontext draait om communicatie. Een voorbeeld van het stellen van grenzen zou kunnen zijn: “Nee, ik kan niet deze hele week overwerken. Wat dacht je van twee dagen per week?”
Hetzelfde kan ook op je romantische relatie van toepassing zijn. Een voorbeeld van emotionele grenzen in een relatie zou kunnen zijn: “Hé, ik voel me niet comfortabel bij het delen van wachtwoorden van mijn sociale media-accounts. Ik denk dat dat een schending van mijn privacy is,” in plaats van iets agressiefs te zeggen zoals, “Waarom in hemelsnaam zou je mijn wachtwoorden willen weten? Vertrouw je me niet?”
5. Niet-onderhandelbare dealbreakers
Zorg ervoor dat jullie beide grenzen bepalen die niet onderhandelbaar zijn. Wat zeg je als je emotionele grenzen stelt? Hier zijn enkele voorbeelden van niet-onderhandelbare emotionele grenzen:
- “Ik verwacht dat je me nooit slaat”
- “Ik verwacht dat je mijn tijd met vrienden respecteert”
- “Ik wil nooit dat we boos naar bed gaan”
- “Mijn partner moet kinderporno vermijden”
- “Ik verwacht dat mijn partner loyaliteit aan mij toont en mij niet bedriegt”
- “Ik kan het niet tolereren dat mijn partner tegen me liegt”
Als deze grenzen consequent worden overschreden, moet je overwegen om deze relatie te heroverwegen. Kranti stelt: “Een relatie waarin een gebrek aan grenzen het emotioneel welzijn van de betrokken partners beïnvloedt is onhoudbaar. Ofwel accepteert de persoon stilletjes de onterechte situatie, ofwel klaagt hij/zij bij anderen in plaats van zijn/haar gedachten en gevoelens met de partner te delen.”
6. Wees voorzichtig met wie je je problemen deelt
Als je je problemen met anderen deelt in plaats van rechtstreeks met je partner te communiceren, kan dat een groter probleem tussen jou en je partner creëren. Vrienden zullen ongetwijfeld je gedachten valideren. Het eerste wat je moet doen, is onredelijke grenzen bij je partner bespreken in plaats van bij anderen te klagen.
Een belangrijk kenmerk van een gezonde relatie is weten wanneer en waar je de grens moet trekken tussen kwetsbaarheid en te veel delen. Wees kwetsbaar maar deel niet te veel. Kwetsbaarheid is belangrijk en goed voor je emotionele welzijn. Maar te veel delen kan een ongemakkelijke en onbevredigende ervaring voor zowel betrokkenen zijn.
7. Kom voor jezelf op
Enkele voorbeelden van overschrijding van grenzen zijn wanneer je partner je slaap of “me-time” van introspectie binnenvalt. Waarom accepteer je zo gemakkelijk dat jouw grenzen overschreden worden? Misschien omdat je te bang bent om je partner te verliezen. Misschien is er een vals gevoel van beloning mee gemoeid.
Bijvoorbeeld: “Mijn partner behandelt me niet goed, maar verdorie, hij is geweldig in bed.” Of je partner is rijk/bekend/krachtig en je hebt je identiteit zo nauw verbonden met zijn status dat je alles zult opofferen om het te behouden, zelfs als dat betekent dat je erover heen laat lopen. Dus, voorbeelden van emotionele grenzen kunnen zijn: “Ja, mijn partner is geweldig in bed of rijk, maar dat rechtvaardigt zijn onrespectvolle behandeling niet. Ik verdien respect.”
8. Wederzijds respect
Kranti wijst erop: “In een relatie kunnen de overtuigingen/waarden/verlangens/doelen van de twee partners verschillen, en beide moeten elkaars emotionele vrijheid en ruimte respecteren. Als je partner te bezitterig en controlerend is en niet open genoeg is om jouw standpunt te begrijpen, kan dat een teken zijn dat je relatie niet in de goede richting gaat.”
Emotionele grenzen in het huwelijk of in een langdurige relatie draaien om wederzijds respect. Als je partner je in gedachten houdt en je raadpleegt bij het nemen van grote en kleine beslissingen die invloed op jullie beiden hebben, is dat een voorbeeld van emotionele grenzen. Hoe goed je partner je ook kent, jullie kunnen niet voor elkaar beslissingen nemen.
Als wederzijds respect fundamenteel ontbreekt, wees dan bereid om weg te gaan. Je moet geloven in de mogelijkheid dat je de kracht hebt om het leven te creëren dat je wilt en dat je niet voor minder hoeft te settling (en behandel het als de nieuwe norm). Weet dat jezelf voortdurend compromitteren niet oké is en wees daar duidelijk over, vooral als je regelmatig voorbeelden van emotionele grenzen die overschreden worden in jouw relatie opmerkt.
9. Leer om beleefd maar direct ‘nee’ te zeggen
Hoe stel je grenzen op een beleefde manier? Erken eerst de wens van je partner. Bijvoorbeeld: “Hé, ik weet dat jouw hond je beste vriend was tijdens je jeugd. Ik begrijp en respecteer dat volledig.” Wees vervolgens direct en duidelijk over wat jij echt wilt in plaats van hints te geven. Je kunt assertief zeggen: “Maar, ik wil nu geen hond. Ik ben er niet klaar voor,” in plaats van te zeggen: “Zou het oké zijn als we later een hond krijgen?”
Tot slot is het mogelijk dat je je niet eens bewust bent van de onredelijke grenzen die je voor jezelf hebt gesteld. Een voorbeeld van overschrijding zou onze moeders zijn, die zichzelf overwerken (thuis en op het werk) omdat zij niet eens doorhebben dat zij door andere familieleden als vanzelfsprekend worden beschouwd. In feite beschouwt een moeder zichzelf vaak als een martelaar of superheld die haar eigen behoeften moet opofferen om die van haar gezin te vervullen.
Als je niet zeker weet hoe je deze voorbeelden van emotionele grenzen in je leven kunt toepassen, kan een therapeut je de nodige ondersteuning bieden om je behoeften te uiten, zelfs wanneer het ongemakkelijk is. Onze begeleiding kan je helpen bij het stellen van gezonde emotionele grenzen in relaties voor een beter emotioneel welzijn. Vergeet niet dat je anderen alleen kunt helpen als je leert jezelf te helpen. Zorg ervoor dat jouw mentale gezondheid op orde is voordat je probeert een steunpilaar voor andere mensen te zijn.