Angst in relaties is niet ongewoon. Zelfs de gezondste en meest veilige relaties worden vaak gekenmerkt door een bepaalde angst, of het nu gaat om de angst voor daten, de angst voor verplichtingen, de angst voor een breuk of simpelweg de angst voor relaties zelf.
Het is gemakkelijk om te zeggen dat je je angsten onder ogen moet zien. Maar angst in een relatie kan voortkomen uit langdurige en diepgewortelde onzekerheden en kindertrauma’s, die niet zo eenvoudig te confronteren zijn. Het is echter van belang om te erkennen dat deze angsten normaal zijn en dat je niet alleen bent in het ervaren ervan.
De lijst met angsten binnen een relatie kan lang, maar subtiel zijn; ze kunnen zich op verschillende manieren manifesteren binnen je relatie. Hoe herken je je angsten en hoe ga je ze te lijf? Begin je met je partner te praten? Benader je een professional? Of laat je je angst de overhand krijgen en verwerk je je gevoelens in stilte?
Gezien deze situaties, dachten we dat het verstandig was om deskundige hulp in te roepen. Daarom spraken we met een levenscoach en counselor die gespecialiseerd is in het begeleiden van mensen die te maken hebben met mishandeling in huwelijken, breuken en buitenechtelijke affaires. We bespraken enkele van de meest voorkomende angsten in relaties en hoe je deze kunt overwinnen.
5 Signalementen dat Angst Relaties Beïnvloedt
Voordat je aan je relatieangsten werkt, hoe weet je dan überhaupt dat je deze angsten hebt? Hier zijn enkele signalen dat angst een negatieve invloed heeft op je relaties.
1. Je relatie komt niet verder
De angst voor verplichtingen is een van de meest voorkomende angsten in relaties. Als je elke keer dat je partner ‘het gesprek’ wil hebben over waar jullie staan of wanneer het serieus lijkt te worden, in een koude zweet uitbarst, dan is de kans groot dat je moeite hebt met verplichtingen en daardoor stagnatie in je relatie veroorzaakt.
2. Je durft je behoeften niet te uiten
Als je bang bent om je uit te spreken in je relatie, kan dit voortkomen uit een angst voor afwijzing of de gedachte dat je partner je zal verlaten omdat je teveel behoeftig bent. Angst voor afwijzing is misschien wel de meest voorkomende angst in relaties; velen van ons knikken en glimlachen terwijl we eigenlijk zouden moeten zeggen wat er niet werkt en wat we echt nodig hebben. Dit leidt meestal tot ressentiment en kan de relatie ondermijnen. Je moet ofwel je stem laten horen, of uitvinden hoe je .
3. Je relatie voelt beklemmend aan
Wanneer je geen aparte interesses hebt en er geen gezonde grenzen in je relatie zijn, kan een relatie als een last voelen in plaats van een zegen.
Deze situatie kan voortkomen uit de angst om als te individualistisch te worden gezien, in plaats van jezelf voornamelijk als onderdeel van een koppel te definiëren. In het ergste geval zou je desnoods je relatie kunnen beëindigen zodat je wat ruimte voor jezelf hebt.
4. Je hebt vertrouwensproblemen
Dit betekent niet dat je je partner nooit zult kunnen vertrouwen, maar angst in relaties kan de betrokkenen argwanend maken om zich volledig open te stellen en hun partner te vertrouwen.
Bijvoorbeeld, bespreek je je disfunctionele gezin met je partner of verzwijg je het? Ben je eerlijk over je vorige relaties of laat je zaken onbenoembaar? Vertrouwensproblemen hebben de neiging om zich op te stapelen en kunnen grote barsten in je relatie veroorzaken, dus je moet eraan werken.
5. Je duwt je partner weg
Angst voor relaties kan voortkomen uit een laag zelfbeeld en de overtuiging dat je partner je sowieso zal verlaten, waardoor je beter eerst afstand kunt nemen of ze op armlengte kunt houden.
Angst voor verlies in relaties of de angst voor intimiteit betekent dat je de relatie niet naar een dieper niveau toelaat. Het gaat niet alleen om verplichtingen of angst om iets te missen, maar ook om de aanname dat je pijn zult lijden, waardoor je het risico liever vermijdt. Dit kan betekenen dat je ware intimiteit mist en je leven niet op betekenisvolle wijze deelt met een partner.
8 Veelvoorkomende Angsten in Relaties en Hoe Ze Aan Te Pakken
“Ten eerste is het niet correct om angst te generaliseren en in vakken in te delen. Hoewel de meeste angsten voortkomen uit eerdere ervaringen, zijn ze uniek voor ieder individu,” aldus Joie.
Angst in relaties kan op verschillende manieren voorkomen. Hier zijn 8 van de meest voorkomende angsten die in relaties opspelen:
1. Angst voor intimiteit
Wanneer je koppig een relatie op een oppervlakkig niveau houdt omdat je bang bent voor de diepte en wat daaronder schuilgaat, is dat een probleem. Ook is er de angst voor seksuele intimiteit, die voort kan komen uit seksueel trauma of zelfs een gebrek aan ervaring met gezonde seksualiteit.
2. Angst om een partner te verliezen
Als je hele relatie wordt gedefinieerd door een toenemende angst dat je uiteindelijk zonder hen zult moeten leven, ongeacht hoe hard je probeert om dingen bij elkaar te houden. Dit kan je ook weerhouden om uit een .
3. Angst voor afwijzing
Dit is wanneer je zelfs niet iemand vraagt voor een date, omdat je ervan overtuigd bent dat niemand in een relatie met jou wil zijn of zelfs maar met je mee wil uitgaan.
4. Angst voor verplichtingen
Je hebt jezelf wijsgemaakt dat je gewoon je wilde jaren aan het uitleven bent, maar eigenlijk ben je bang om vast te komen zitten in een relatie waar je niet uit kunt komen, omdat het verlaten van een relatie makkelijker lijkt dan blijven en eraan werken.
5. Angst om je individualiteit te verliezen
Dit is gerelateerd aan de angst voor verplichting, maar iets specifieker, in die zin dat je constant bang bent dat een relatie je alles kan ontnemen wat jou uniek maakt. Dat je iemand anders’ partner wordt en dat dat het enige is.
6. Angst voor ontrouw
Bekijk je constant verontrustend de berichten op je partner’s telefoon telkens als er een tekst binnenkomt en denk je dat de andere man of vrouw beter en/of aantrekkelijker is dan jij? Deze angst is niet per se paranoia, maar moet zeker worden aangepakt, ongeacht of je besluit om .
7. Angst dat een partner niet voor je opkomt
Ik noem dit ook wel ‘de angst voor constante liefde-onbalans’, wat simpelweg betekent dat je altijd bang bent om je partner niet te kunnen vertrouwen om er voor je te zijn wanneer dat telt, zowel fysiek als emotioneel. Dit wordt vooral moeilijk als de ene partij altijd verschijnt, maar de ander niet.
8. Angst dat het nooit zal voldoen aan je verwachtingen
Dit is wanneer je een perfect ‘ze leefden nog lang en gelukkig’ verwacht zoals in een roman of film, en wanneer je een paar keer gekwetst bent, vermijd je verbindingen, niet omdat er geen potentiële connecties zijn, maar omdat wat in je hoofd zit veel veiliger en beter lijkt.
Er is geen enkele of waterdichte manier om angst in relaties of angst voor relaties te overwinnen, maar de eerste stap is te beseffen dat relatieangsten echt en veelvoorkomend zijn. Zodra je dat hebt erkend, kun je concrete stappen ondernemen om naar therapie te gaan, technieken voor het stellen van grenzen te oefenen, enzovoorts.
Hoewel de meeste angsten gemeenschappelijke wortels hebben in vroege trauma’s, verlating en misbruik, is het belangrijk om de oorzaken eerst te onderzoeken, zodat specifieke en gestructureerde oplossingen gevonden kunnen worden. Lees verder om meer te ontdekken.
Deskundige Verklaart Oorzaken van Angsten in Relaties
Wanneer we bang zijn, is dat vaak omdat we zelf eerder een soortgelijke ervaring hebben meegemaakt of andere mensen hebben zien lijden. Angst in relaties werkt op een vergelijkbare manier. Het is mogelijk dat we eerdere relaties hebben gehad die ons littekens hebben bezorgd, of we hebben te veel getuige geweest van schijnbare liefdesaffaires die niet echt een ‘ze leefden nog lang en gelukkig’ verhaal waren.
“Wanneer je een lijst van angsten in een relatie hebt, lopen de oorzaken vaak diep en vereisen ze introspectie en/of deskundige hulp, afhankelijk van het soort angst,” aldus Joie.
Ze legt verder uit: “Angst voor verplichtingen, ook wel gamofobie genoemd, komt vaak voor bij mensen die als kind slechte huwelijken hebben gezien. Ze zijn bang om in dezelfde situatie verzeild te raken. Ze hebben gezien hoe mensen gevangen kunnen zitten zonder uitweg en geloven dat alle huwelijken zo zijn. Een angst voor controle hangt ook samen met de angst voor verplichtingen.”
“Daar is ook de angst voor afwijzing in relaties, wat extreem gebruikelijk is. Dit komt voort uit de ervaring dat je eerst jezelf hebt afgewezen. Als je constant ervan overtuigd bent dat je niet goed genoeg bent en worstelt met een laag zelfbeeld, begin je jezelf te verwerpen voordat je je kwetsbaar opstelt. Daarom veronderstel je ook dat anderen jou ook zullen afwijzen,” voegt ze eraan toe.
Joie wijst erop dat hoewel iedereen met angsten en onzekerheden in relaties komt, het pas echt serieus moet worden genomen wanneer de angst de bepalende factor van een relatie wordt. “Het is belangrijk om aan jezelf en je angsten te werken in ieder geval, maar wanneer het je vermogen om een gezonde relatie te hebben ernstig begint te beïnvloeden, is het tijd om in actie te komen,” zegt ze.
5 Deskundige Tips om Angsten in Relaties te Overwinnen
We hebben nu besproken welke soorten angsten er zijn en waar ze meestal vandaan komen. Maar hoe overkom je de angst voor daten, de angst voor een breuk of de angst voor verlies in relaties? We hebben enkele tips verzameld over het overwinnen van angst in relaties om gezonde, intieme verbindingen te creëren en te onderhouden.
1. Geloof dat goede relaties mogelijk zijn
“Geloven in liefde, in gezonde, liefdevolle relaties komt van binnenuit. Het kan niet geforceerd worden,” zegt Joie, en voegt eraan toe dat dit soort geloof tijd en een grote dosis kracht vereist.
“Als je in een serie van teleurstellende relaties bent geweest waar de connectie niet echt aanwezig was, is het moeilijk om jezelf weer op te richten en opnieuw de datingwereld in te stappen. Maar dit geloof is waar elke goede relatie begint,” benadrukt ze.
Als je naar Jerry Maguire hebt gekeken, weet je dat ‘we leven in een cynische wereld’. We worden voortdurend geconfronteerd met het slechtste van de mensheid en er zijn altijd verhalen en voorbeelden van hoe ingewikkeld en pijnlijk liefde en leven kunnen zijn. Dat is een realiteit die we niet kunnen negeren.
Maar als je jouw eigen kleine wereld wilt creëren waar liefde langzamer en zorgvuldiger is, is het van essentieel belang dat je een sterk geloof hebt in de mogelijkheid van zo’n wereld. Er is geen garantie dat de liefde blijvend zal zijn, maar dat maakt het nog niet minder essentieel voor het leven. En vergeet niet, Jerry Maguire hadden ook de zin, “Je had me bij hallo”. Het hangt allemaal af van wat je kiest om te herinneren.
2. Vraag jezelf af ‘wat is het ergste dat kan gebeuren?’
Dit is iets wat ik altijd doe wanneer ik solliciteer naar een nieuwe baan en onderhandelingen voer over geld. Ik zei vroeger een wat aanvaardbaar bedrag en accepteerde dan wat ze me ook maar gunden. Toen realiseerde ik me dat het ergste wat kan gebeuren als ik om een schokkend hoog bedrag vraag, is dat ze nee zeggen. En daar kan ik mee omgaan.
Dit werkt ook bij angst in relaties. Specifiek de angst voor afwijzing, Joie legt uit: “Wat gebeurt er als iemand je afwijst? Niets. Je voelt je misschien een tijdje ellendig, maar dat gaat ook weer voorbij. Aan de andere kant is er een hele wereld vol geluk als iemand je accepteert, toch? Hoop houdt ons vooruit. Als je je mindset kunt veranderen, dan kun je deze angst zeker overwinnen.”
Cathy zegt: “Ik kwam uit een langdurige relatie en was doodsbang om weer iets nieuws aan te gaan. Mijn dochter stelde steeds voor dat ik op en mijn angsten voor daten te overwinnen, maar ik had het nog nooit gedaan. Uiteindelijk liet ik haar een profiel voor me aanmaken, en ik verraste mezelf! Ik heb een paar dates gehad en ik blijk er nogal goed in te zijn!”
3. Zoek professionele hulp
Relatie-onzekerheid is slinkend en kan op de slechtste manieren in je liefdesleven binnensluipen. Soms kan een vriendelijke, onpartijdige en professionele luisteraar de oplossing voor al je problemen zijn, of in ieder geval een goede start naar oplossing.
“Er zullen issues zijn waarbij een professional nodig is. Als je bijvoorbeeld angst hebt voor seksuele intimiteit, kunnen er fysieke redenen zijn die de hulp van een psychiater en een arts die gespecialiseerd is in seksuele gezondheid vereisen. Het is veiliger om dit aan te pakken met de hulp van een getrainde medische professional,” zegt Joie.
Voor relatieangst of angst die ontstaat, kan het moeilijk zijn om hierover zelfs maar met vertrouwde mensen te praten of om hulp van een therapeut te vragen. Wees gerust, je bent niet alleen en hulp vragen is niets om je voor te schamen. Je kunt geen geweldige relatie opbouwen als je zelf geraakt bent, dus door hulp te zoeken help je ook je partner.
4. Omring jezelf met blije stellen
Angst voor verlies in relaties en angst voor een breuk achtervolgen ons allemaal op een bepaald moment. Dit is vooral waar als alles wat je hebt gezien, ruziënde stellen zijn en mensen die perfect lijken maar altijd elkaar naar beneden halen. Het is daarom belangrijk om afstand te doen van dergelijke toxiciteit en jezelf te omringen met blije relaties.
“De gezonde manier om angsten in relaties te overwinnen is om jezelf te omringen met stellen die zich inzetten voor hun relatie en gelukkig zijn met het werk dat ze doen en de resultaten die ze behalen. Wanneer je anderen ziet die ware vreugde in hun relatie vinden, wordt het een stuk gemakkelijker om te geloven dat toewijding en liefde echt zijn,” zegt Joie.
Geen enkel koppel is voortdurend gelukkig. Zelfs de gezondste stellen ter wereld hebben ruzies en geschillen. “Ik ben een kind van een scheiding en groeide op terwijl ik mijn ouders volkomen ongelukkig zag. Maar toen mijn moeder hertrouwde, zag ik ook hoe anders het was met haar tweede man. Ik wist al dat een huwelijk helemaal in de soep kon lopen, maar ik realiseerde me dat het leven en de liefde je ook een tweede kans kunnen bieden,” zegt Kylie.
5. Wees dapper genoeg om kwetsbaar te zijn
Angst voor afwijzing in relaties kan verlammend zijn. Het gaat niet alleen om het vragen van iemand uit of het benaderen van diegene op je werk waar je al zo lang verliefd op bent. Er is ook de verlammende angst voor afwijzing wanneer je probeert je diepste onzekerheden en angsten te delen, je meest echte, quirkige zelf.
Hier moet je mogelijk het bravest zijn, om . Hoe open je een beetje meer naar elkaar toe? Hoe accepteer je dat zowel jijzelf als je partner zullen veranderen, en dat jullie relatie dat ook zal doen? Hoe recht je je rug, haal je diep adem en zet je gewoon die eerste stap in de richting van de persoon waar je verliefd op bent?
Dit alles is niet gemakkelijk, dus maak jezelf niet wijs dat het je snel zal lukken. Angst in relaties komt voort uit jaren van onzekerheid, en voor de meesten van ons is de beste manier om pijn te vermijden, het bouwen van een beschermende emotionele muur om ons hart. Moed is een reis, geen bestemming, en het gaat om kleine stappen en gebaren die we elke dag voor onszelf en onze partners maken.
Angst in relaties en angst voor relaties – al deze gevoelens zijn gemeenschappelijke draden die door de levens van veel mensen lopen. Het is een geruststellende gedachte dat ik niet alleen ben in mijn angst om moeilijke gesprekken met mijn partner aan te gaan. Dat er daarbuiten een heleboel mensen zijn die ook zullen proberen om zulke gesprekken te vermijden en zich in hun dekens te verstoppen terwijl ze doen alsof alles goed gaat. Totdat ze uiteindelijk imploderen.
Liefde en relaties zijn zelden eenvoudig, en misschien zijn gedeelde angsten en onzekerheden wat ze zo menselijk maakt. Maar ook kwetsbaar zijn, om hulp vragen, werken aan en onszelf en de mensen van wie we houden vergeven, zijn ook menselijke ervaringen.
Er bestaat geen onfeilbaar handboek voor het overwinnen van angst in relaties, omdat ze per definitie rommelig zijn en vol obstakels waar we over moeten stappen. Maar uiteindelijk is liefde bedoeld om vreugde aan onze levens toe te voegen en ons een aantal harde lessen over onszelf te leren.
Werken aan je relatieangsten, wat deze ook mogen zijn, kan de beste en liefdevolste gebaar zijn die je voor jezelf en je partner maakt. Dus kalmeer je hart en neem de sprong. Of misschien gewoon die eerste kleine stap. Want elk gebaar telt als moed.