In onze opvoeding werd ons steeds verteld dat een huwelijk voor het leven is. Je ontmoet iemand bijzonder, je wordt verliefd, je trouwt en vindt samen je gelukkig einde. Maar weinig mensen beseffen dat het leven met een echtgenoot binnen een paar maanden of jaren moeilijk kan worden. Als jouw huwelijk is veranderd in een onvoldane, liefdeloze band, is het belangrijk om aandacht te besteden aan de signalen die erop wijzen dat je een scheiding nodig hebt.
Het vooruitzicht om een huwelijk te beëindigen brengt een storm van verwarring en emoties met zich mee. Je blijft misschien in een slechte relatie hopen op verbetering, of je bent nog onzeker of je problemen groot genoeg zijn om een einde aan de relatie te maken. Om deze beslissing te vergemakkelijken, bespreken we enkele duidelijke signalen dat je klaar bent voor een scheiding, in overleg met een psychotherapeut (MA in Psychologie), opgeleid in de Rational Emotive Behaviour Therapy, en een Bach Remedie practitioner die zich richt op online counseling.
15 Tekenen Dat Je Zeker Een Scheiding Moet Overwegen
Volgens de cijfers is het echtscheidingspercentage in de VS gedaald van 9,7 nieuwe scheidingen per 1.000 vrouwen van 15 jaar en ouder in 2009 naar 7,6 in 2019. Maar voordat je dit als een reden ziet om in een slecht huwelijk te blijven, is het handig om te weten dat ook het huwelijkspercentage een historisch dieptepunt heeft bereikt, met slechts 33 van elke 1.000 ongetrouwde volwassenen die hun jawoord gaven, vergeleken met 35 in 2010 en 86 in 1970.
Vergeet niet dat elk huwelijk uniek is en zijn eigen breuken op verschillende manieren vertoont. Ondanks onderliggende negatieve gedachten en spijt, kiezen sommige mensen ervoor om in ontkenning te blijven en de feiten te negeren, terwijl ze een zinkend schip navigeren. Soms lijkt je huwelijk perfect van buitenaf, maar alleen jij ziet de signalen die erop wijzen dat je een scheiding moet overwegen. En zonder een bewuste inspanning om de conflicten aan te pakken en op te lossen, zullen deze signalen zich blijven aandienen, ongeacht hoeveel je probeert ze te vermijden.
Een probleem dat een huwelijk kan ondermijnen, zoals communicatieproblemen, gebrek aan persoonlijke ruimte of juist teveel, financiële problemen of het afnemen van emotionele/ seksuele intimiteit, is heel normaal. Maar als er voortdurend alarmerende issues zijn zoals fysiek en mentaal misbruik, huwelijksverkrachting en ontrouw, zijn daar genoeg redenen om de keuze voor een scheiding serieus te overwegen. Je vraagt je misschien af: “Hoe weet ik of ik een scheiding nodig heb?” Let terwijl je deze introspectie doet op deze 15 overweldigende signalen dat het tijd is voor een scheiding:
1. Je kunt elkaar niet vertrouwen
Een huwelijk is meer dan alleen fysieke tevredenheid of vurige chemie; de basis van elke relatie is gebouwd op wederzijds vertrouwen en begrip. Je zou elke avond thuis moeten komen bij de persoon met wie je je kwetsbaar kunt opstellen, je ware zelf kunt zijn en aan wie je je diepste gevoelens en geheimen kunt toevertrouwen. Als dat niet het geval is in jouw huwelijk, is dat een van de eerste signalen dat een scheiding onvermijdelijk is.
Voor Pamela betekende haar huwelijk met Tony dat hij haar steun en toeverlaat was voor elk probleem waar ze mee te maken had, zowel privé als professioneel. Echter, naarmate de jaren verstreken, veranderde hun dynamiek. Vijf jaar na hun huwelijk merkte Pamela dat ze haar hart eerder aan collega’s of vrienden toevertrouwde. Dit, volgens experts, is een van de eerste signalen van een falend huwelijk.
“Vertrouwen is essentieel voor het succes van elke relatie. Wanneer er iets belangrijks gebeurt en je kiest ervoor om een vriend in plaats van je partner te benaderen, wijst dat op het begin van het einde van een huwelijk,” aldus Jui. “Vertrouwensproblemen kunnen om verschillende redenen ontstaan, zoals ontrouw, misverstanden of liegen. Zodra het vertrouwen wegvalt en je je niet meer mentaal en emotioneel op je partner kunt steunen, kan dat een teken zijn dat je moet scheiden van je echtgenoot of echtgenote.”
2. De communicatie is minimaal
Hoe cliché het ook klinkt, een relatie kan niet overleven zonder goede communicatie tussen partners. Vaak zie je een patroon van inconsistent of incoherent gedrag bij je partner, wat leidt tot onterechte aannames. Het veronderstellen van gedachten is een grote boosdoener voor de communicatiestoring tussen stellen, wat leidt tot een domino-effect van ruzies, schuldspelletjes en misverstanden.
In sommige gevallen, hoe hard je ook probeert je gevoelens te communiceren, krijg je misschien niet de respons die je hoopt. Wanneer een van de partners alle inspanning levert voor conflictbeheersing, en de ander niet bereid is om open te zijn, is het praten tegen een muur.
Een onwil om echte problemen aan te pakken of zinvolle gesprekken te hebben, kan betekenen dat het tijd is om te scheiden. “Tenzij beide partners de ruimte hebben om hun gevoelens, zorgen en emoties te uiten, en zich gehoord en erkend voelen, kan een relatie niet functioneren. Als er een volledige ineenstorting van de communicatielijnen is en elk gesprek uitmondt in een strijd om de bovenhand te krijgen, wordt het bijna onmogelijk om problemen op te lossen,” zegt Jui.
3. Je vermijdt tijd met elkaar
In een huwelijk betekent samen zijn niet dat je elkaar 24/7 moet zien. Beide partners kunnen verschillende passies hebben en het is gezond om tijd voor jezelf te nemen. Een boek lezen, winkelen, alleen zijn in een café; dit zijn allemaal belangrijke activiteiten voor je persoonlijke groei.
Maar wanneer je deze gewoontes en de behoefte aan persoonlijke ruimte als excuus gebruikt om je partner te vermijden, wordt het een van de duidelijke signalen dat je klaar bent voor een scheiding. Een gelukkig stel volgt hun eigen routine en geniet van hun recreatieve activiteiten, terwijl ze uitkijken naar het samen zijn en praten over hun dag.
Maar wacht je nu tot je bed in kan duiken nadat je partner slaapt? Of erger nog, verzin je excuses om dagenlang van huis te blijven? Als het antwoord op deze vragen ja is, heb je waarschijnlijk je antwoord gevonden op de vraag: “Hoe weet ik of ik een scheiding moet overwegen?”
4. Je partner is nooit je prioriteit
Herken je dit? Je negeert de derde oproep van je echtgenoot omdat je het naar je zin hebt tijdens een teamlunch en je je humeur niet wilt bederven. Je zou liever een wandeling in het park met een vriend maken dan een dateavond thuis met je partner. Als je je niet meer bekommert om de beloften die je aan je partner hebt gedaan of om hun geluk en welzijn, is er duidelijk iets mis in je huwelijk.
Als je partner zo ver naar beneden op je prioriteitenlijst is gezakt dat je ze niet eens meerekent in je plannen, ongeacht hoe groot of klein, dan is dat hét moment waarop een scheiding niet te vermijden is. “Je partner stopt met prioriteit zijn wanneer je vrienden of werk als afleiding gebruikt om niet naar huis te hoeven. Het vermijden van alleen-tijd ten koste van alles en je significante ander niet prioriteren, ook al hebben ze je nodig, is een teken dat een scheiding om de hoek ligt,” aldus Jui.
5. Je bent defensief in al je uitspraken
In een gezonde relatie is het normaal om samen te zitten en elkaars gedrag te bespreken wanneer er problemen zijn. Dat gebeurt doorgaans op een respectvolle manier, bijvoorbeeld door te zeggen: “Ik hou van je, maar ik zou willen dat je me hierbij helpt.” Maar als je merkt dat je defensief reageert op alles wat je partner zegt, is dat een teken dat er wellicht iets niet goed zit in je huwelijk.
Door de toenemende afstand of aanhoudende conflicten ben je misschien niet meer in staat om zelfs maar zinnige kritiek te accepteren. Je negeert hun meningen en bent klaar met een snijdende tegenreactie, wat leidt tot frustratie en woede bij je partner. Dit kan een van de signalen zijn dat ze je huwelijk niet meer zien zitten.
Deze situatie is echter niet per definitie kansloos. Defensief zijn of niet in staat om op een gezonde manier te communiceren hoeft niet te betekenen dat een scheiding onvermijdelijk is, zolang beide partners bereid zijn de kern van hun problemen aan te pakken, verantwoordelijkheid te nemen voor hun aandeel in de situatie en vooral bereid zijn om dingen te verbeteren.
6. Je hartslag versnelt bij het denken aan je partner
En niet op een positieve manier. Wanneer je huwelijk vol problemen zit, betekent een versnelde hartslag niet de vlinders in je buik die je misschien herinnert van de beginfase van jullie relatie. Hier versnelt je hart door stress en angst voor weer een ruzie met je partner, iets wat je het liefst zou willen vermijden.
Let op wat je lichaam je probeert te vertellen. Neem fysieke reacties op de aanwezigheid van je partner serieus. Als je deze reacties negeert, kun je jezelf in een situatie brengen waarin je bloeddrukmedicatie nodig hebt. Een negatieve fysieke reactie is een groot signaal en een van de meest duidelijke tekenen van een ongelukkig huwelijk.
“Toxiciteit in relaties kan een constante bron van stress en angst worden, vooral voor degene die aan de ontvangende kant zit. Als dit niet wordt aangepakt, kunnen de angstige gevoelens escaleren en zich manifesteren in fysieke symptomen zoals zweterige handen, een versnelde hartslag, slapeloosheid en eetstoornissen,” aldus Jui. Als dit herkenbaar is, zijn dat onmiskenbare signalen dat je moet scheiden van je echtgenoot. Geen relatie is het waard om je gezondheid op het spel te zetten.
7. Kritiek komt voortdurend terug
Wanneer een scheiding onafwendbaar lijkt, voelt elk klein ding dat je partner doet als een persoonlijke aanslag en triggert het een reactie. De acties kunnen zo klein zijn als het laten vallen van een kom of hoesten tijdens een film. De negatieve uitspraken zoals “Je doet dit altijd” of “Je helpt nooit met de huishoudelijke taken” zijn allemaal algemeen negatieve kritieken die nooit een positieve uitkomst zullen hebben.
Als je niets kunt overwinnen en voortdurend geïrriteerd bent over wat je partner doet en alles wat ze zeggen leidt tot nog meer kritiek, beschouw dat dan als een teken dat je spijt hebt van je huwelijk en de scheiding wilt. Aan de andere kant, als jij degene bent die constant deze neerbuigende opmerkingen ontvangt, ongeacht hoe hard je probeert, moet je de situatie heroverwegen. Alleen degenen die onder de schaduw van een ongelukkig huwelijk hebben geleefd, begrijpen de pijn ervan, en er is geen reden dat je daar elke dag onder moet lijden.
8. Je gesprekken zijn vol minachting
Een gesprek vol minachting wijst op een gebrek aan waarde in de relatie. Je merkt een geleidelijke verschuiving in de manier waarop je met je partner converseert. Er zijn talloze zuchten, ogenrollen, spottende opmerkingen, scheldpartijen en vijandigheid. Ook je lichaamstaal zal veranderen; je wijst misschien naar je partner of praat met gekruiste armen en benen.
Elke interactie tussen jullie zit vol met beledigingen en spot. Geen van beiden is bereid om naar elkaar te luisteren. Wanneer er geen echte communicatie is en je echtgenoot wil werken aan de relatie, is het tijd om actie te ondernemen, of dat nu betekent dat je een scheiding indien of aan relatietherapie doet.
9. Je negeert het olifant in de kamer
Dit is een van de meest sprekende tekenen van een falend huwelijk. Je vecht over triviale zaken en al je argumenten zijn grof, neerbuigend en vol minachting, maar geen van beiden is bereid om het eigenlijke probleem aan te pakken. Je kunt een enorme ruzie hebben over iets wat je partner drie maanden geleden deed, maar je kunt je niet brengen om te praten over wat je nu dwarszit, ook al betekent dat vele nachten boos op elkaar zijn.
Dat gebeurde met mijn vrienden, Rob en Elsa. Hun huwelijk begon al met sombere stiltes en grote ruzies over onbelangrijke zaken. Tijdens die lange periodes van stilzwijgendheid vroeg Elsa zich vaak af: “Wil mijn man een scheiding?” En tot haar vreugde bleken haar angsten waar te zijn. Zodra je stopt met je partner serieus te nemen en de neiging hebt problemen te verdoezelen, is het tijd om te scheiden.
10. De enige spelletjes die jullie spelen zijn de schuldspelletjes
Openheid en acceptatie? Wat is dat? Alles wat jij en je partner doen is elkaar beschuldigen van het ruïneren van jullie levens. Beiden zijn ervan overtuigd dat je veel tijd en energie in de relatie hebt gestoken, maar de ander lijkt dit niet te waarderen en doet alleen maar zijn best om de band te verstoren.
Dit patroon wordt bepalend voor jullie relatie. Je zou er bijna een drankspelletje van kunnen maken als je iedere keer dat jullie elkaar beschuldigen om iets kleins een slokje neemt. Tragisch genoeg weet geen van beiden hoe je dingen minder ernstig kunt nemen, en dat wijst erop dat het tijd is voor een scheiding.
11. Vergiffenis is geen optie meer
Koppels die ruzie maken is op zich niet erg, zolang beide partners begrijpen wanneer ze iets moeten loslaten en door kunnen gaan met hun leven. In de spontane dynamiek van een relatie verontschuldigen partners zich naar elkaar en gaan verder. Maar als je groeiende negativiteit niet kunt of wilt loslaten, heeft je huwelijk de mogelijkheden van vergeving overschreden. Wanneer dat het geval is, doe jezelf een plezier en overweeg een scheiding.
“Als je niet in staat bent om je partner te vergeven voor hun fouten, of erger nog, als je verkeerde ideeën over hen hebt en wrok koestert voor fouten die ze misschien nooit gemaakt hebben, dan leidt dat alleen maar tot minachting en weerzin. Elk huwelijk dat is doordrenkt met minachting en weerzin is in wezen een lege huls van een relatie die niet bestand is tegen tegenslagen,” zegt Jui.
12. Jullie sluiten elkaar buiten
Wanneer je moe bent van het vechten met je partner, sluit je jezelf af. Je vermijdt geschillen door je terug te trekken uit de relatie, en deze ontwenning wordt de laatste spijker in de doodskist van de relatie. Je negeert wat je partner zegt, het lijkt wel of je ze de stille behandeling geeft.
Je geeft alleen korte antwoorden wanneer het echt noodzakelijk is, en in het slechtste geval negeer je hun aanwezigheid zelfs als ze naast je zitten. Wanneer je huwelijk dit punt heeft bereikt, zegt dat dat zelfs de aanwezigheid van je partner je irriteert en je je voortdurend van hen afgekoppeld voelt. Elke volwassene met respect voor zichzelf zou dit als een teken beschouwen dat ze moeten scheiden van hun echtgenoot.
13. Je hebt geen initiatief meer in bed
Afname van seksuele zin in een huwelijk of langdurige relatie is niet ongebruikelijk; de meeste koppels ondergaan periodes waarin de seksdrive fluctueert en ze met lange droge spells te maken krijgen. Vermoeidheid, de uitdaging van een balans tussen werk en privé, ziekte, verantwoordelijkheden van kinderen, sociale verplichtingen; dit alles kan de seksuele relatie van een stel beïnvloeden en de vlam van verlangen doven.
Maar als je zonder duidelijke reden al lange tijd geen chemie meer voelt met je partner, geeft dat aan dat je huwelijk op een dood spoor is beland. Je voelt dat je jezelf uit de relatie hebt gehaald en diep van binnen weet je dat je niet klaar bent om de situatie op te lossen. Als relatietherapie niet helpt of als je je seksuele verlangens op een andere romantische partner richt, moet je accepteren dat je relatie misschien zijn beste tijd heeft gehad.
14. Verbaal en fysiek misbruik komt vaak voor
Volgens een studie wereldwijd rapporteren bijna een derde (27%) van de vrouwen van 15-49 jaar die in een relatie hebben gezeten, dat ze fysiek en/of seksueel geweld hebben ervaren van hun intieme partner. Misbruik kan ook verbaal, mentaal of emotioneel zijn, en kan gericht zijn op partners van alle geslachten. Wat de dynamiek ook is, er is geen excuus voor misbruik. Als jij of je partner niet in elkaars nabijheid kunnen zijn zonder elkaar pijn te doen, stel dan het onvermijdelijke niet langer uit.
Er is geen liefde die sterk genoeg is om misbruik te tolereren. Sterker nog, als er misbruik in een relatie is, kan dit niet voortkomen uit liefde. Een huwelijk zonder liefde waarin je wordt blootgesteld aan emotioneel, fysiek, seksueel of verbaal misbruik is een van de meest duidelijke tekenen dat je een scheiding nodig hebt. Hoewel je huwelijk misschien niet meer te redden is, helpt het je te beschermen tegen een leven vol trauma en littekens door eerder dan later weg te gaan.
15. Je begint een scheiding te overdenken
Stel je situaties voor in je hoofd waarin jij en je partner ruzie krijgen en jij een scheiding aankondigt? Of heb je al excuses bedacht om weg te blijven van huis, terwijl je de scheiding plant? Misschien heb je zelfs al een advocaat ontmoet om je opties te overwegen en te kijken hoe een scheidingsprocedure eruit zou kunnen zien.
De signalen dat een scheiding onvermijdelijk is kunnen niet duidelijker zijn dan dit. Als je onderbuikgevoelens voortdurende aanwijzingen geven dat je behoefte hebt aan een nieuwe start, is de boodschap duidelijk – het is tijd voor een scheiding. Je hebt geprobeerd het te negeren, maar je weet diep van binnen dat het gewoon niet gaat werken. Nu rest het je alleen nog om de moed te verzamelen om de sprong te wagen en je partner de scheidingspapieren te overhandigen.
Het kan moeilijk zijn om de toxische aspecten van een huwelijk te herkennen, vooral als je er wanhopig aan vast wilt houden. Als je je in minstens 4 tot 5 van deze signalen van een ongelukkig huwelijk herkent, staat je huwelijk op instorten. Accepteer dit en handel dienovereenkomstig. Het is volkomen begrijpelijk als je ondanks de vele waarschuwingstekens je huwelijk een nieuwe kans wilt geven.
Een huwelijk beëindigen is nooit gemakkelijk. Als je er zeker van wilt zijn dat je al je opties hebt overwogen voordat je de scheidingsweg inslaat, overweeg dan om relatietherapie te zoeken. Met de hulp van een expert kun je de kern van je problemen aanpakken en er een oplossing voor vinden. Zelfs als je besluit om te scheiden, kan therapie je helpen om het trauma van een toxisch huwelijk te verwerken en je leven opnieuw op te bouwen. Ongeacht de situatie staan de bekwame en ervaren therapeuten die hier voor je zijn klaar om je te ondersteunen.
Dit artikel is bijgewerkt in oktober 2022.