Toont uw partner tekenen van emotionele instabiliteit? Misschien heeft hij of zij recentelijk een ouder verloren of zijn ze nog niet hersteld van jeugdtrauma’s. Het leven is voor hen wellicht ook gewoon niet makkelijk geweest.
James Dobson zei ooit: “De gelukkigste mensen zijn niet noodzakelijkerwijs degenen voor wie het leven het gemakkelijkst is geweest. Emotionele stabiliteit is het resultaat van een houding. Het is de weigering om toe te geven aan depressie en angst, zelfs als er donkere wolken boven hangen. Het gaat erom datgene te verbeteren wat verbeterd kan worden en het onvermijdelijke te accepteren.”
Deze quote biedt echter een idealistisch perspectief dat niet altijd realistisch is. Het omgaan met emotionele instabiliteit is veel complexer dan dat. Daarom hebben we de hulp ingeroepen van een psycholoog (Master in Psychologie), die gespecialiseerd is in de begeleiding van fysieke, mentale en emotionele gezondheid, om u inzicht te geven in hoe om te gaan met de emotionele instabiliteit van uw partner.
Wat Betekent Emotionele Instabiliteit?
Emotionele Instabiele Persoonlijkheidsstoornis (EUPD), ook bekend als Borderline Persoonlijkheidsstoornis (BPD), is een psychische aandoening die een ernstige invloed heeft op het vermogen van een persoon om zijn of haar emoties te reguleren.
Het verlies van emotionele controle kan impulsiviteit verhogen, het zelfbeeld negatief beïnvloeden en de relaties met anderen onder druk zetten. Niet iedereen die emotioneel instabiel is, heeft echter last van EUPD of vergelijkbare stoornissen. Het is wel zo dat iedereen met een persoonlijkheidsstoornis waarschijnlijk te maken heeft met instabiele emoties.
Volgens deskundigen, “Als je opgroeit in een disfunctionele familie, leert je emotionele wereld diezelfde patronen aan. Een kind dat bijvoorbeeld misbruik of verwaarlozing heeft ervaren, de gevolgen van een scheiding heeft gezien, of opgroeit met een ouder die met verslaving worstelt, neemt deze patronen mee als normaal.” Deze zaken leiden ons naar de signalen van een emotioneel instabiele partner.
12 Waarschuwingstekens van een Emotioneel Instabiele Partner
Emotionele instabiliteit of -immaturiteit wijst op het falen van een individu om een zeker niveau van onafhankelijkheid en zelfvoorzienendheid te ontwikkelen. Dit leidt tot onvolwassen aanpassingspatronen en de onmacht om evenwicht te houden onder stress. Laten we eens kijken naar enkele signalen van een emotioneel instabiele persoon:
1. Misplaatste woede
Volgens Ridhi is “misplaatste woede een duidelijk teken van een emotioneel instabiele partner. Ze weten niet hoe ze met hun emoties om moeten gaan, dus uiten ze zich vaak op ongepaste manieren.” Maar waarom hebben ze zulke heftige woede-uitbarstingen?
Het ontstaan van deze woede is evolutionair en kan worden teruggevoerd naar dieren die zich voorbereiden op een aanval om tegenstanders af te schrikken. Woede is een reactie op overlevingsbedreigingen en dient om emoties zoals intense angst, pijn en schaamte te onderdrukken.
2. Suïcidale gedachten
Eenpersoon schreef eens over instabiele emoties: “Ik dreig mezelf iets aan te doen, gedraag me irrationeel uit woede, en ga vervolgens door een cyclus van schaamte en medicatie.”
Mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis hebben naar verluidt een aanzienlijk hoger risico op zelfbeschadiging (zoals snijden) en suïcidaliteit vergeleken met de algemene bevolking.
3. Weinig verantwoordelijkheid
Ridhi legt uit: “Wanneer iemand geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar gedrag/fouten en constant anderen de schuld geeft, is dat een groot teken van onvolwassenheid.
“Ze kunnen zich niet voorstellen dat ze ook in staat zijn om fouten te maken, dus zullen ze altijd een externe bron zoeken om de schuld op te leggen. Dit kan een partner, een collega of zelfs externe factoren, zoals een verkeersopstopping zijn. Hiermee laten ze geen ruimte voor verbetering, zich niet bewust van het feit dat het probleem van binnenuit komt.”
4. Continue testen om jou te controleren
Een ervaringsdeskundige meldde: “Ze blijven je testen. Ik had een vriendin die mij ‘testte’ met opmerkingen over het ontmoeten van ex-vrienden, het missen van haar menstruatie, of het herstarten van haar dating-app. Dit alles om mijn reactie te peilen.”
5. Onvermogen om constructieve kritiek te ontvangen
Ridhi zegt: “Wanneer iemand niet in staat is om constructieve kritiek te accepteren en in plaats daarvan boos of zelfs kwetsend wordt, is dat een teken van een laag emotioneel volwassenheidsniveau. Ze moeten hulp zoeken om te begrijpen dat het normaal is om fouten te maken en om constructieve kritiek te leren accepteren.”
6. Impulsieve gedragingen
BPD-symptomen zijn onder andere impulsieve en vaak gevaarlijke gedragingen, zoals:
- Uitgaven in een opwelling
- Onveilige seks
- Substantiegebruik
- Roekeloos rijgedrag
- Binge-eten
7. Behoefte aan constante geruststelling
Ridhi stelt: “Als iemand niet weet hoe om te gaan met zijn of haar distress/angst, is dat een teken dat ze emotioneel instabiel zijn. Ze kunnen voortdurend op zoek gaan naar geruststelling of antwoorden.”
8. Gaslighting
Hier zijn enkele signalen van een onstabiele relatie:
- “Je bent een psychopaat. Je denkt altijd dat er iets aan de hand is.”
- “Hier hebben we het toch al over gehad? Vergeet je niets?”
- “Je kunt zelfs geen grapje maken.”
- “Ik kritiseer je omdat ik van je houd.”
- “Je denkt altijd te veel na.”
9. Gebrek aan toewijding
Een ander teken van een emotioneel instabiele partner is het ontbreken van de mogelijkheid om zich aan afspraken te houden. Ridhi legt uit: “Ze houden zich niet aan hun verplichtingen en kunnen ze zelfs vergeten of niet komen opdagen.” Mogelijke oorzaken kunnen chronische sociale angst of een laag zelfbeeld zijn.
10. Dissociatie van zichzelf
Wat zijn de andere tekenen van een probleem persoon? EUPD/BPD kan zich manifesteren als dissociatie, zoals het gevoel afgesneden te zijn van zichzelf, zichzelf van buitenaf observeren of gevoelens van onwerkelijkheid. Dus, als uw partner een intense disconnectie voelen van zichzelf, kan dit wijzen op emotionele instabiliteit.
11. Heet-koud gedrag
Ridhi wijst erop: “Dit gedrag is een teken van een problematische persoon.” Dit maakt het uiterst belangrijk voor hen om hun hechtingsstijl te controleren. Mensen met een chaotische hechtingsstijl schommelen tussen uitersten. De ene moment zijn ze open en vertrouwen ze blindelings, terwijl ze de volgende moment cynisch worden en zich totaal terugtrekken.
12. Gebrek aan empathie
Te kennen hebben van allerlei problemen te negeren en deze ‘onbenullig’ te noemen zijn kenmerken van een emotioneel instabiele partner. Ze zullen altijd proberen om jou te overtreffen door te laten zien dat zij grotere problemen hebben.
Evenzo kan een emotioneel instabiele persoon geen aandacht schenken aan wat jij zegt. Elk gesprek over jou eindigt altijd in een gesprek over hen. Hoe ga je zo iemand helpen? Laten we dat ontdekken.
Hoe te Helpen Een Emotioneel Instabiele Partner?
Een therapeut kan uw partner helpen te genezen van zijn of haar eerdere onstabiele relaties. Echter, niet iedereen kan zo’n relatie goed beheersen. Stel jezelf en je therapeut de vraag of je emotioneel stabiel genoeg bent en de vereiste vaardigheden hebt. Indien dat zo is, volgen hier enkele tips om een emotioneel onvolwassen persoon te steunen:
1. Luister naar hen
Laat hen op hun eigen tempo hun verhaal delen. Druk ze niet om iets te delen waar ze niet aan toe zijn. Maak geen aannames en bied geen oplossingen of diagnoses aan. Je bent geen getrainde counselor.
Als iemand die om hen geeft kun je hen echter aanmoedigen om gezond te eten, voldoende te slapen en elke dag te bewegen. Dit zijn effectieve manieren om een betere mentale gezondheid te bereiken. Vermijd verder binge-drinken met hen.
2. Moedig hen aan hulp te zoeken
Er zijn artsen, psychiaters, psychologen, hulplijnen en een breed scala aan andere middelen voor geestelijke gezondheid. Je kunt hen helpen om in contact te komen met experts of voorstellen dat ze met iemand praten die is opgeleid om emotionele problemen aan te pakken. Therapie kan hen helpen zich goed, kalm en gezond te voelen. Kun je voor hulpbronnen voor uw emotioneel instabiele partner zorgen, ervaren en competente professionals staan klaar om je te helpen.
Ondersteun hen bij het volhouden van de behandeling. Moedig hen aan om door te gaan met de behandeling als ze besluiten te beginnen. Als ze willen stoppen met medicatie, adviseer dan eerst bij een erkende professional te overleggen. Je kunt zelfs vertellen hoeveel verschil je al in hen hebt gezien tijdens de behandeling.
3. Maak samen een vision board
Ridhi adviseert: “Voor inspiratieloze relaties kan het creëren van een vision board/planning van een toekomst samen helpen. Ga samen zitten en stel jezelf de vraag: ‘Waar zie je jezelf over drie/vijf/tien jaar?’”
“Zodra je een vision board hebt gemaakt, zal dit inspiratie geven voor een relatie waarop je samen kunt werken. Een pessimistische houding kan altijd worden overwonnen door een positieve benadering in het leven. Het hebben van iets om elke dag naar te kijken helpt meer dan het proberen te visualiseren in je hoofd, waar al zoveel emotionele instabiliteit en paniek is.”
4. Geef hen geruststelling
Als je je kunt herkennen in de signalen van een onstabiele relatie, dan is het veilig om te zeggen dat je partner worstelt met moeilijke tijden. Daarom zou empathie op de eerste plaats moeten staan. Je kunt vaker de volgende aanmoedigende vragen/uitdrukkingen gebruiken:
- “Waarom vertel je niet hoe je je voelt?”
- “Ik wil je laten weten dat ik je gevoelens respecteer.”
- “Ik begrijp het. Het is niet eenvoudig om door te maken wat je doormaakt.”
Behoud een kalme houding en zeg gerust. Je kunt zeggen: “Ik hou van je en ik ga nergens heen” of “Het is oké. Ik ben er voor je. Samen komen we hier doorheen.” Tegelijkertijd is het ook belangrijk aandacht te besteden aan hoe jij je voelt.
Hoe Om Te Gaan Met Een Emotioneel Instabiele Partner?
Bij het omgaan met iemand met instabiele emoties zijn hier enkele tips voor jou:
- Zelfzorg: Zorg goed voor jezelf door yoga/meditatie, of zelfs door met vrienden een kopje thee te drinken of te gaan zwemmen (je kunt alleen een veilige ruimte voor iemand anders zijn als je zelf stevig in je schoenen staat)
- Stel grenzen: Door te zeggen, “Ik ben niet bereid om uitgescholden te worden. Ik wil begrijpen waar je vandaan komt. Maar nu is niet het juiste moment.” Je kunt ook zeggen, “Ik begrijp dat je boos bent. Maar mijn aandacht is momenteel niet gefocust. Kunnen we op een beter moment opnieuw contact opnemen?”
- Erken en verzet je tegen gaslighting: Laat je niet indekken door gaslighting om te geloven dat er iets mis met jou is of dat jij moet veranderen om hen minder kwetsend te maken.
Wees ondersteunend, maar ook assertief dat zij een geestelijke gezondheidsprofessional moeten raadplegen. Jij kunt ook profiteren van therapie. In stil lijden blijven kan je geestelijke en lichamelijke gezondheid onder druk zetten. Schroom niet om de hulp te zoeken die je nodig hebt om om te gaan met een emotioneel instabiele partner.
Tenslotte, als je dit allemaal probeert en het nog steeds niet werkt, voel je dan niet schuldig om je partner te verlaten. Het is geen schande om goed voor jezelf te zorgen. Het beschermen van jouw geestelijke gezondheid getuigt van zelfliefde. Zorg ervoor dat je de relatie op een openbare plaats beëindigt voor je veiligheid en alles zo oprecht en eerlijk mogelijk aan hem of haar uit te leggen. Verwacht niet dat een breuk gemakkelijk zal zijn.
Bedenk ook dat het niet jouw taak is om je partner te veranderen of te “repareren”. Je kunt hen alleen beïnvloeden en een omgeving creëren van samenwerking in plaats van controle. Tegelijkertijd hoef je niet onderdanig te zijn of angstig voor je partner. Behandel je partner met respect, maar wees ook assertief zodat je de respect krijgt die je verdient.