In de huidige generatie, waarin Millennials en Gen-Zers de boventoon voeren, lijkt taal soms nogal losjes te worden gebruikt. Het tijdperk van het internet en de alomtegenwoordigheid van sociale media hebben ervoor gezorgd dat onbelangrijke zaken centraal staan in ons leven. Een van de thema’s die hieruit voortkomt, is obsessie. Het is belangrijk te beseffen dat tekenen van obsessie vaak vermomd zijn als liefde, zorg en genegenheid.
Wanneer je geobsedeerd bent door iemand, zien anderen het vaak beter dan jijzelf. Daarnaast is obsessieve liefde een mentale gezondheidskwestie die ongemerkt invloed kan hebben op de kwaliteit van je leven, soms voordat je de schade zelfs maar opmerkt.
De romantische voorstelling van een allesomvattende liefde kan mensen vaak in de verleiding brengen om hun obsessie niet te herkennen. Samen met een klinisch psycholoog (M.Phil, forensische psychologie) die gespecialiseerd is in angst en depressie en gecertificeerd levenscoach is, kijken we naar de tekenen van obsessie in een relatie en waarom het essentieel is om deze te kunnen herkennen.
Wat Veroorzaakt Obsessie Met Iemand?
Allereerst, wat is obsessie precies? Obsessie verwijst naar het voortdurende denken aan een bepaalde persoon, waardoor alles in het leven van de betrokkene tijdelijk op een laag pitje komt te staan. Deze obsessie heeft vaak een destructieve invloed en kan leiden tot verslechtering van de mentale gezondheid.
In sommige gevallen wordt liefde gelijkgesteld aan obsessie en vice versa, vooral in films. Obsessed zijn is meer dan af en toe een gevoel; het is een aanhoudende fixatie op iemand of iets. Jouw wereld draait om die ene persoon die je als jouw “ridder in glanzend harnas” of “vrouw met de glazen schoenen” beschouwt.
Het begint vaak met een simpele verliefdheid, waarbij je gelooft in wonderen, maar de realiteit al snel om je heen in elkaar stort. Uiteraard kan iemand met van alles en nog wat geobsedeerd zijn, maar wanneer deze obsessie ongezond wordt, kunnen de gevolgen binnen no time escaleren. Laten we de kenmerken van obsessieve liefde nader bekijken.
Wat Is Obsessieve Liefde Stoornis?
“Obsessie met een persoon kan worden gedefinieerd als obsessieve liefdesstoornis (OLD), waarbij de geobsedeerde persoon extreme bezitterigheid vertoont ten aanzien van zijn of haar partner. Dit gedrag kan de relatie verstikken en onderdrukken,” aldus Shincy.
Volgens de definitie houdt obsessieve liefdesstoornis in dat iemand een onstilbare en overweldigende behoefte voelt om de persoon met wie ze zijn te beschermen, alsof deze een object is. Dit kan leiden tot controlerend gedrag, waarbij de persoon alles wat hun partner doet probeert te beheersen.
Obsessieve liefde gaat niet altijd samen met werkelijke liefde; soms denkt men dat ze verliefd zijn. De ongezonde obsessie kan hen doen geloven dat dit liefde is, terwijl de onderliggende motivatie vaak een bezitterige houding is en het zien van de ander als een controleerbaar object.
Enkele symptomen van deze aandoening zijn:
- Niet in staat zijn om andere gedachten dan aan de persoon te hebben
- Overweldigende aantrekkingskracht
- Laag zelfbeeld
- Waanvoorstellingen, irrationele jaloezie en ongegronde vermoedens
- Bezittelijke gedachten en gedragingen
- Constant de acties van de ander in de gaten houden
- Controle willen uitoefenen over de activiteiten van de ander
- Een constante behoefte aan geruststelling
- Moeite met het onderhouden van andere relaties met vrienden of familie
De oorzaken van een dergelijke obsessie kunnen voortkomen uit verschillende omgevings- en individuele factoren. Bijvoorbeeld, de ervaringen die iemand tijdens hun opvoeding heeft opgedaan kunnen de manier beïnvloeden waarop ze zich gedragen in romantische relaties.
Als hun primaire verzorger ambivalent was, wat betekent dat ze inconsistent waren in hun opvoeding, kan het kind ontwikkelingsproblemen hebben, zoals een angstige hechtingsstijl. Dit kan leiden tot afhankelijke, bezitterige neigingen en een laag zelfbeeld. Studies hebben aangetoond dat een ambivalente hechtingsstijl vaak samenhangt met OLD.
Andere oorzaken van obsessie met een persoon kunnen mentale gezondheidsproblemen zijn zoals borderline persoonlijkheidsstoornis, obsessieve-compulsieve stoornis, erotomanie of obsessieve jaloezie. Onderzoeken hebben uitgewezen dat OLD meer voorkomt bij vrouwen dan bij mannen, al blijft de reden daarvoor onbekend.
Zoals je ziet, kan dit probleem ernstige schade toebrengen aan de manier waarop iemand zijn of haar leven leidt, evenals de gezondheid van hun relatie met hun partner. Daarom is het cruciaal om de vroege tekenen van obsessie op te kunnen merken.
Wat Zijn De Tekenen Van Obsessie Met Iemand?
“Tekenen van obsessie kunnen onder andere zijn dat je normale dagelijkse taken niet kunt uitvoeren door constante gedachten aan iemand. In extreme gevallen voel je je depressief, woedend of zelfs suïcidaal wanneer de persoon in kwestie niet reageert zoals gewenst. Je kunt ook niet willen dat je partner tijd doorbrengt met zijn of haar familie of vrienden die ze voor de relatie al kenden,” merkt Shincy op.
Voor diegene die niets anders kan zien dan de persoon waar ze op verliefd zijn, zullen deze tekenen waarschijnlijk onopgemerkt blijven. Daarom is het belangrijk om te letten op 13 waarschuwingssignalen die aangeven of jij geobsedeerd bent door iemand of iemand anders dat met jou is.
1. Klassieke teken van obsessie: Aanhoudend stalken
Als je alles wilt weten over je crush, check je zijn/haar Facebook, Instagram, Twitter, en tal van andere social media-apps. Je praat misschien zelfs met gezamenlijke vrienden over deze persoon. Wanneer dit gedrag de meeste van je dagen in beslag neemt, ben je op het punt om geobsedeerd te raken.
“Zoals men zegt, teveel van het goede is slecht. Een drang om iemand op sociale media te stalken kan voortkomen uit een crush of verliefdheid, maar wanneer je dit in overmaat doet, is het een teken van obsessie. Het voortdurend checken van hun profielen op verschillende platforms en informatie verzamelen over de persoon en zijn/haar naasten is een duidelijke aanwijzing. De geobsedeerde persoon probeert vaak zelfs bevriend te raken met de vrienden van de persoon in kwestie om meer informatie te verkrijgen,” legt Shincy uit.
2. Jouw vrienden zijn ook hun vrienden
De obsessie dwingt je om alles te weten te komen over de vrienden van de ander, waardoor je hen op sociale media gaat volgen. Hoewel dit misschien niet direct opvalt als een teken van obsessie, wordt het al snel creepiger naarmate je verder in deze situatie verzeild raakt.
De obsessieve houding zorgt ervoor dat je de enige wilt zijn met wie zij communiceren. Door hun vrienden te leren kennen en zo een deel van hun sociale leven te worden, probeer je feitelijk deze persoon’s leven binnen te dringen.
3. Vrienden van het andere geslacht worden niet gewaardeerd
Dit is een van de voornaamste symptomen van een obsessie – je wilt hun interacties en contacten met andere mensen, vooral van het andere geslacht, controleren. Je voelt je bedreigd door elke vriend van het andere geslacht in het leven van jouw partner, wat snel vermoeiend kan zijn.
Een van de meest voorkomende kenmerken van een geobsedeerde man is dat hij zich bedreigd voelt door iedere mannelijke vriend van zijn partner. Gezonde jaloezie is normaal en verwacht, maar als hij zijn partner verbiedt om met vrienden van het andere geslacht om te gaan, is dat reden tot bezorgdheid.
4. Hun geluk staat bovenaan jouw lijst
Het is natuurlijk geweldig om elkaar gelukkig te maken, maar in dit geval evalueer je elke kleine daad om te bepalen of deze de ander gelukkig maakt. Als dat niet het geval is, wordt het salvageren van de situatie jouw belangrijkste bezigheid. Je had nooit gedacht dat deze neiging een teken van obsessie zou zijn, toch?
5. Geen updates over je whereabouts
“Obsessieve mensen hebben een controlerende persoonlijkheid. Ze voelen zich verantwoordelijk voor elke beslissing binnen de relatie. Wanneer er onzekerheid ontstaat, kan dat leiden tot verbaal of zelfs fysiek geweld. De drang om elk moment van hun partner te kennen, doet hen hun eigen leven vergeten en richten zij hun focus uitsluitend op de ander, wat leidt tot verstikking in de relatie,” aldus Shincy.
Wanneer je weer eens niet hebt gemeld waar je naar toe gaat, of er is een onvoorzien plan ontstaan; dit kan leiden tot grote ruzies die moeilijk op te lossen zijn. Een gebrek aan communicatie kan de relatie uiteindelijk beëindigen.
6. Constante behoefte aan validatie en geruststelling
“Mensen met een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis kunnen ook tekenen vertonen van obsessief gedrag. Dit gedrag komt voort uit de angst om iets of iemand kwijt te raken en onzekerheid te ervaren in de nabijheid van vrienden. Ze hebben constante geruststelling nodig in de vorm van complimenten en ‘Ik hou van je’, evenals de schijn van een perfecte relatie. Om dit te onderbouwen kunnen dergelijke individuen zich kwetsbaar en hulpbehoevend opstellen om hun partner te manipuleren,” zegt Shincy.
Bij een obsessie moet diegene vaker dan normaal horen ‘Ik hou van je’, en worden alle gesprekken gestuurd naar het onderstrepen van hoe belangrijk ze voor jouw leven zijn.
7. Onenigheid over jouw plannen met vrienden
Zij willen betrokken zijn bij de plannen die je maakt met vrienden — of dit nu een oude schoolvriend is of een collega van kantoor. Ze voelen zich uitgesloten als je plannen maakt zonder hen. Hierdoor zullen deze niet alleen onaangenaam gevonden worden; je kunt gedwongen worden om hen erbij te betrekken. In extremere gevallen van obsessie kunnen ze zelfs bezitterig en jaloers worden.
8. Ze verrassen je tijdens je uitjes
Door ongemakkelijke emoties kunnen ze op jouw afspraken opdagen, zogenaamd om je te ‘verrassen’. Dit kan je in een ongemakkelijke positie plaatsen wanneer je met vrienden bent.
“Een ongezonde obsessie met een persoon leidt tot constante gedachten over hen. De geobsedeerde persoon verlangt naar onmiddellijke aandacht en constant contact, bijvoorbeeld via verrassingsbezoeken, controleren van telefoons en e-mails, en ongewenste bezoeken op andere locaties,” legt Shincy uit.
Dit kan als een vroeg teken van obsessie gezien worden, maar omdat vrienden het als schattig beschouwen, wordt het vaak niet opgemerkt. Echter, als dit zich vaker voordoet, kan het een teken zijn van een obsessionele partner.
9. Altijd bereikbaar (24/7)
Ze zouden je niet alleen willen laten en constant willen chatten of bellen. Het is lastig om je voor te stellen hoe het is als je altijd die notificaties op je telefoon krijgt, zelfs als je even een frisse neus haalt.
10. Je moet onmiddellijk reageren
“Een geobsedeerde persoon verwacht dat hun oproepen of berichten meteen worden beantwoord en kan onrustig worden door zelfs de kleinste vertraging. De partner moet zijn of haar professionele en persoonlijke leven aanpassen om aan de wensen van de geobsedeerde partner tegemoet te komen,” merkt Shincy op.
In onze technologische wereld willen ze voortdurend controleren wanneer je online bent en als je niet direct reageert, kan dat boosheid opwekken. Wat je ook aan het doen bent — of het nu werkgerelateerde zaken zijn of iets persoonlijks — zij kunnen dat niet begrijpen.
11. Exclusiviteit wordt verwacht zodra je samen bent
Een teken van obsessie is de onmiddellijke verwachting van exclusiviteit, zelfs als jullie nog maar een paar dates hebben gehad. Misschien ben je van plan om exclusief te worden, maar als de avances te snel gaan, kan het je aan het twijfelen brengen over de relatie met deze persoon.
12. Ze worden niet boos wanneer ze dat zouden moeten doen
Als je iets doet wat in een relatie niet kan — zoals het missen van een gezinsdiner of niet komen opdagen voor een lang gepland uitje — en je partner blijft kalm, kan dat een teken zijn van obsessie. Grote zaken worden genegeerd en er wordt niet op gereageerd.
13. Altijd bereid voor last-minute plannen
Indien jij degene bent die geobsedeerd is, zullen last-minute plannen altijd met blijdschap worden ontvangen. Dit kan soms tegen je worden gebruikt, omdat je partner soms gebruik maakt van hun eigen beschikbaarheid om jou altijd op de eerste plaats te zetten zonder jou de ruimte te geven om te kiezen.
Als je jezelf herkent in een of meer van de bovengenoemde punten, is het essentieel om nu in actie te komen. Zorg ervoor dat je de signalen herkent en de obsessie onder controle houdt door:
- Proberen om je insecurities buiten de deur te houden: Laat ze niet binnenkomen, want dat kan je huidige relatie schaden.
- Probeer de ware aard van de andere persoon in te schatten: Als hij of zij geobsedeerd lijkt en je aanspoort om met zijn of haar vrienden uit te gaan in plaats van altijd samen te zijn.
- Het is niet nodig om teksten onmiddellijk te beantwoorden: Als een druk schema je verhindert om direct te antwoorden, besteed er dan niet meer tijd aan als je dat later alsnog kunt doen.
- Je kunt niet altijd in de ‘begeleider’ rol spelen: Zorg ervoor dat je hem of haar niet altijd boven je vrienden en andere verplichtingen plaatst.
- Introspectie en zelfreflectie: Herken je misschien de oorzaak van je obsessie, of het nu gaat om een crush of je huidige partner.
Deze adviezen kunnen je helpen om je obsessie te overwinnen of iemand te herkennen die over jou geobsedeerd is. Wanneer een ongezonde obsessie met een persoon het leven beïnvloedt, is het van essentieel belang om de signalen onmiddellijk te herkennen. Als je momenteel worstelt met deze obsessieve gedachten, kan een professional je ondersteuning bieden.