De Amerikaanse linguïst en auteur Julia Penelope zei ooit: “Taal is macht, op manieren die veel mensen niet verwachten. Wanneer we spreken, maken we gebruik van de kracht van taal om de realiteit te transformeren.” Onze relaties hebben een aanzienlijke impact op ons leven, en de communicatie binnen deze relaties is cruciaal voor ons welzijn. Helaas zijn er tal van toxische uitdrukkingen en opmerkingen die toxische partners maken, die een diepgaand effect hebben op onze psyché.
Veel mensen vinden het moeilijk om grenzen te stellen wanneer deze uitdrukkingen worden gebruikt, voornamelijk vanwege hun schijnbaar onschuldige aard. Een genuanceerd perspectief onthult de manipulatie en machtsstrijd binnen de relatie. In dit artikel onderzoeken we de uitspraken die toxische partners vaak doen, met behulp van psycholoog (Ph.D., PGDTA) die gespecialiseerd is in relatietherapie en Rational Emotive Behavior Therapy.
Als je je afvraagt hoe je toxische mensen kunt identificeren, of je zoekt naar antwoorden op de vraag “Wat is de modus operandi van een toxisch persoon?”, dan zullen deze uitspraken en onze interpretatie je helpen. Let goed op de rode vlaggen en probeer de disfunctionele mechanismen in beeld te brengen. Toxische elementen in een relatie zijn gemakkelijker te identificeren (en aan te pakken) als je op de juiste plekken begint te kijken. Laten we beginnen.
Wat zijn Toxische Uitspraken?
Jezelf uitdrukken binnen een relatie is belangrijk en beiden partners hebben recht op deze uitdrukking. Wanneer dit echter een manipulatieve wending neemt of uitmondt in constante kritiek, resulteert dit in toxische uitdrukkingen die mensen soms naar elkaar slingeren tijdens een ruzie.
Een toxische partner die herhaaldelijk kwetsende dingen zegt en je vaak een schuldgevoel aanpraat, kan rampzalige gevolgen hebben voor je mentale en fysieke gezondheid. Onderzoek geeft aan dat degenen die voortdurend blootstaan aan dergelijke toxische uitdrukkingen en gedragingen een verhoogd risico lopen op posttraumatische stressstoornis (PTSS), angst- en depressieve symptomen. Als je probeert te ontdekken hoe je toxische personen kunt herkennen, kan het opmerken van de woorden en zinnen die ze gebruiken om aan je gevoel van eigenwaarde te knagen, waardevol zijn. Hier zijn enkele voorbeelden van dergelijke kwetsende uitspraken:
- Ze bekritiseren de kern van wie je bent: Als ze je voortdurend bekritiseren om je gewoontes, je levensvisie of je algemene karaktereigenschappen, dan accepteren ze je duidelijk niet zoals je bent.
- Ze maken grapjes over je vrienden: Niet alleen willen ze niet met je vrienden omgaan, maar ze vragen je ook om hen te negeren en proberen je van hen te isoleren.
- Toxische uitspraken vallen alles aan wat je doet: Je toxische partner zal je blijven aanspreken, niet omdat ze je beste belangen voor ogen hebben, maar omdat ze niets wat je doet goedkeuren. Van wat je draagt tot hoe je je dag plant, ze zijn niet tevreden met wat je wilt doen.
11 Dingen die Toxische Partners Vaak Zeggen – En Waarom
Heb je ooit iets gehoord van je partner en voelde je instinctief dat het verkeerd en onrechtvaardig was voor jou? Je kon het misschien niet precies benoemen en liet het als het ware maar zo. Maar er was duidelijk iets mis… de toon, de woorden, de implicatie of de intentie. Misschien was het zo erg dat je er nog steeds vervelend over voelt. Wij zijn hier om te verduidelijken wat je niet kunt verwoorden met deze eenvoudige lijst van dingen die toxische partners zeggen. Een snelle blik zou voldoende moeten zijn om te begrijpen waarom de woorden van je partner je op een bepaalde manier geraakt hebben.
“Mensen met toxische tendensen leggen de verantwoordelijkheid voor hun leven en geluk in handen van anderen. Negen van de tien keer is het een probleem van ontkenning van verantwoordelijkheid. Wanneer dat niet het geval is, proberen ze bepaalde aspecten van het leven van hun partner te controleren. Woorden zijn een krachtig instrument om dominantie vast te stellen,” verklaart Dr. Bhonsle. Met deze basisbegrip van hoe toxische partners woorden gebruiken om te manipuleren of controle uit te oefenen, laten we kijken naar de dingen die toxische partners meestal zeggen:
1. “Kijk wat je me hebt laten doen”
Dr. Bhonsle legt uit: “Wanneer een persoon zich niet bereid toont om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar daden, schuiven ze de schuld op hun partner. Uitspraken zoals ‘Je hebt me laten valsspelen’ of ‘Mijn vergadering ging slecht omdat jij XYZ deed’ zijn zeer problematisch. Als er iets misgaat in het leven van de toxische persoon, vinden ze altijd een manier om het aan jouw tekortkomingen te koppelen.” Dit is een van de ergste dingen die toxische partners doen, en het wordt gedaan om controle en dominantie in een relatie uit te oefenen.
Kun je je een moment herinneren waarop je vriend of vriendin jou de schuld gaf voor iets dat zij deden? Dergelijke uitspraken klinken absurd, bijna belachelijk, maar ze kunnen ertoe leiden dat je blijft hangen in een put van voortdurende schuldgevoelens. Je blijft je afvragen waar je fout ging, met het gevoel dat je niet goed genoeg bent voor je partner. We hopen dat je hierop je grenzen kunt stellen; dat je je niet hoeft te verontschuldigen voor fouten die je niet hebt gemaakt.
2. “Ik kan dit niet meer, ik ben klaar”
Ultimatum geven en dreigementen zijn geen gezonde communicatie. Dit zijn de meest toxische dingen om via tekst of anderszins te zeggen, en ze kunnen het hoofd van een persoon ernstig verstoren. Ze veroorzaken angst dat je partner je zal verlaten bij het kleinste teken van problemen. Dergelijke uitspraken willen overbrengen: “Als je niet alles goed doet, verlaat ik je.” Dit voedt de angst voor verlating. Na verloop van tijd begin je als het ware op eieren te lopen rond je partner om hen niet teleur te stellen.
Mikayla, een lezeres uit Nebraska, deelde haar ervaring met dingen die toxische jongens zeggen: “Ik heb enige ervaring met de dingen die toxische jongens zeggen. Waarschuwingen van ‘ik dump je’ komen vaker voor dan je zou denken. Ze doen dit omdat ze je willen laten schrikken en je willen laten vastklampen aan hen. Voor ik het wist, werd ik veranderd in een onzekere, bange en onderdanige persoon. Ik voelde me praktisch niet meer als mezelf… Hier is een tip: wanneer een jongen dreigt dat hij vertrekt, LAAT HEM GAAN. Je zult jezelf later dankbaar zijn dat je die toxiciteit uit de deur hebt gelaten.”
3. “Je overreageert”
Dr. Bhonsle verklaart: “Uitspraken zoals ‘je overreageert’ zijn vaak te vinden in toxische relaties en vallen onder het gaslighting-fenomeen. Met deze uitspraken worden jouw emotionele behoeften of zorgen ongeldig verklaard. Je partner is niet bereid om jouw klacht te onderzoeken; je moet er zelf mee zien om te gaan omdat het voor hen te triviaal is. Wanneer je constant aan deze manipulatie blootgesteld wordt, begin je je eigen waarneming in twijfel te trekken.” Dit is de kracht van de uitspraken die toxische partners doen.
Als je je afvraagt: “Wat is het meest kenmerkende kenmerk van een toxisch persoon?”, dan is gaslighting zeker van toepassing. Gaslighting is niet alleen het minimaliseren van de gevoelens of zorgen van de andere persoon. Volgens onderzoek zijn de vier meest voorkomende gedragingen zichtbaar in gaslighting-relaties: liefde-bombardement, isolatie van vrienden en familie, onvoorspelbaarheid in gedrag, en het geven van de stille behandeling. Hier is hoe het jou kan beïnvloeden:
- Een manipulatie-techniek: als het niet vroegtijdig wordt gestopt, kan het uitgroeien tot volledige manipulatie en is het bedoeld om de ander het gevoel te geven dat hun emoties niet geldig zijn of dat ze niet goed genoeg zijn.
- Het maakt dat je jezelf verliest: Uiteindelijk zullen ze je zelfvertrouwen aantasten. Zelftwijfel kan uiterst schadelijk zijn voor je mentale ruimte en kan je zelfvertrouwen in toekomstige relaties ook beïnvloeden.
- Verlies jezelf niet en eis je waarde op: De volgende keer dat je dergelijke uitspraken hoort (samen met dingen zoals ‘Je bent te gevoelig’, ‘Het is niks bijzonders’, ‘Je kunt niet tegen een grap’, of ‘Kom eroverheen’), is het belangrijk om je grenzen te stellen.
4. “Moet je dat eigenlijk wel doen?”
Dit lijkt een vrij onschuldig vraagstuk, toch? Indien het bedoeld is als bezorgdheid, dan zeker. Maar als het als censuur bedoeld is, dan beslist niet. De vraag suggereert dat de luisteraar moet stoppen met hetgeen ze doen. Een relatie die je niet de ruimte geeft om keuzes te maken, is toxisch. De behoefte om de partner te willen controleren of hun gedrag te reguleren, is diep ongezond. (En ermee omgaan wordt dan uiterst lastig.)
Veel vrouwen vragen zich af: “Wat zeggen toxische jongens?” of “Wat zijn de dingen die toxische jongens zeggen?”, en dit is een van de meest voorkomende antwoorden. Wanneer je partner begint te spreken met “moet je …”, begin dan aandacht te schenken. (Bijvoorbeeld, “Moet je dat jurkje aan?” “Moet je met die jongen afspreken?”) De formulering suggereert dat de beslissing aan jou is, terwijl je toxische partner in werkelijkheid jouw beslissing als ongepast beschouwt. Ze hebben duidelijk niet jouw belangen voor ogen.
5. Dingen die toxische partners zeggen: “Je DOET dit ALTJD”
Van alle dingen die toxische partners zeggen, is dit het gevaarlijkst. Dr. Bhonsle zegt: “Generalisaties laten de persoon aan de ontvangende kant dom of incompetent voelen. De fouten van de ander zijn het eindpunt voor hun partner. ‘Je doet ALTJD XYZ’ of ‘Je DOET NOOIT XYZ’ zijn grove overdrijvingen die zijn ontworpen om de ander zich slecht over zichzelf te laten voelen. Je zelfvertrouwen lijdt als iemand je voortdurend vertelt hoe je nooit effectief handelt.”
Een Reddit-gebruiker deelt hoe kritisch een toxische partner kan zijn op basis van hun eigen ervaring. Ze zeggen: “Ze eisen dat je bepaalde dingen doet en behandelen je slecht als je dat niet doet. De reactie is onevenredig ten opzichte van de mislukking om actie te ondernemen. Vergeet een licht uit te schakelen en ze schreeuwen je 30 minuten achter elkaar.” Hier zijn de gevolgen van dergelijke toxiciteit:
- Het neemt de veiligheid uit een relatie: Een relatie zou de bron van comfort, veiligheid en vertrouwen voor iemand moeten zijn. Als het actief bijdraagt aan het ondermijnen van je zelfwaarde en je een ongelukkige persoon maakt, moet je serieus nadenken.
- Denk na of deze persoon het waard is: Waarom zou je partner je slecht willen laten voelen over jezelf? Is het omdat ze willen dat je volledig afhankelijk van hen bent? Alleen jij weet wat er achter de uitspraken van toxische partners schuilgaat.
6. “Je lijkt op je moeder/vader”
Deze veel voorkomende toxische uitspraken zijn bedoeld om jou een beter persoon te maken, maar maken je in werkelijkheid aan alles twijfelen in je leven. Als dit als verwijt tijdens een ruzie naar je toe wordt gesmeten, loop dan de kamer uit (en misschien de relatie). Dr. Bhonsle zegt terecht: “Je partner probeert je te wijzen op hoe je gedoemd bent dezelfde fouten te herhalen als je ouders. Zelfs als je een eigenschap van je ouders nabootst, mag dit niet als een wapen in een ruzie worden gebruikt. Wat is het doel om het ter sprake te brengen?”
Deze uitspraak doet nog meer pijn als je een gespannen relatie met je ouders hebt. Als je dit met hen bespreekt en vertelt hoe erg het je raakt, zal een toxische partner je alleen maar vertellen dat je overdrijft en dat het gewoon een grapje was om de situatie te kalmeren.
Een goede vriend vertelde ooit: “Ik zit in een zo’n . Ze blijft me met mijn vader vergelijken, hoewel ik haar herhaaldelijk heb verteld dat het een trigger voor mij is. Ik weet niet meer wat ik moet doen. Deze kwetsende woorden komen echt binnen.”
7. “Waarom kun je niets goed doen?”
De gerenommeerde Engelse auteur Neil Gaiman zei ooit: “Vergeet niet: als mensen je vertellen dat er iets mis is of niet werkt voor hen, hebben ze bijna altijd gelijk. Wanneer ze je precies vertellen wat er mis is en hoe je het kunt oplossen, hebben ze bijna altijd ongelijk.” Wanneer kritiek niet samengaat met medeleven, wordt het uitgedeeld om jou te beschadigen. Het is ook een aanwijzing voor een toxische dynamiek. Helaas is het een van die toxische uitspraken in een relatie die ernstig schade kan toebrengen aan een band.
Dr. Bhonsle zegt: “Dit is opnieuw een geval van iemand kleiner maken. Iemand (laat staan je partner) zich slecht over zichzelf laten voelen, is uiterst schadelijk. Want we beginnen te geloven in wat ons herhaaldelijk wordt verteld. Als je elke dag traag of dom heet, wordt het een zelfvervullende profetie.” (Zinnen zoals “Kun je dit ook niet aan?” en “Heb je het weer verpest?” zijn enkele van de meest voorkomende uitspraken van toxische partners.)
8. “Als je echt om me gaf, zou je _____ doen”
Het uiten van verwachtingen is een onderdeel van gezonde communicatie in gezonde relaties. De toon en woorden die worden gebruikt, zijn echter van groot belang. Een zorgzame partner kan een verzoek uiten zonder dat de ander zich als een totale teleurstelling voelt. Maar een toxische partner zal overdrijven en de meest toxische uitspraken gebruiken om de ander te laten weten dat ze niet genoeg zijn. Dit is wat dergelijke toxische mensen doen:
- Ze testen je: Ze ’testen’ je liefde en vragen je om het te bewijzen. In werkelijkheid is dit een middel om te krijgen wat ze willen. Maar ze zullen de situatie heel anders presenteren… Bijvoorbeeld, een jongen kan tegen zijn vriendin zeggen: “Als je echt van me houdt, ga je niet uit met je vrienden. Ik heb je aan mijn zijde nodig.”
- Vraag je af of dit echte liefde is: Er is een groot verschil. Je weet dat het het laatste is wanneer je begint toxische elementen binnen de relatie te herkennen. Niemand zou zich over triviale zaken hoeven te bewijzen. Het geeft een teken van kinderachtigheid en onzekerheid aan beide kanten. Sta boven de onbelangrijke eisen van je partner en streef naar volwassenheid in de liefde.
Een toxische partner zal deze dingen zeggen om je te laten geloven dat ze van je houden en willen dat jij hetzelfde voor hen doet. Wat ze eigenlijk doen, is steeds weer insinueren dat je niet genoeg voor hen bent.
9. “Waarom ben je niet meer zoals ____?”
Dr. Bhonsle zegt: “Het is altijd onverstandig om het vergelijkingsspel te spelen. Je partner zou je niet moeten vragen om meer op iemand anders te lijken. Er zou geen ideaal maatstaf moeten zijn waaraan ze je willen laten voldoen. Ze daten jou voor wie je bent, en als ze je vragen om iets anders te doen, is het zeker het waard om daarover te praten.” Enkele klassieke dingen die toxische vriendjes en vriendinnetjes zeggen zijn “Je zou meer zoals haar moeten kleden” en “Waarom probeer je niet zo ongecompliceerd te zijn als hij?”
Wees op je hoede voor de dingen die toxische jongens zeggen of de dingen die meisjes als luchtige opmerkingen afdoen, want ze zullen je individualiteit aantasten. Je kunt niet zomaar als iedereen zijn op basis van aanbevelingen van je partner. Ze proberen je te vormen tot een op maat gemaakte versie die ze leuk vinden. Houd je standpunt vast en weersta de neiging om te voldoen. Zelfwaardering is cruciaal, want gezonde individuen vormen gezonde emotionele verbindingen.
10. “Je maakt het zo moeilijk om van je te houden”
Wat zeggen toxische partners? Als je partner toxisch is, verwacht dan deze uitspraak, samen met “Je bent zo moeilijk om mee om te gaan” en “Bij jou zijn is geen gemakkelijke klus.” Dr. Bhonsle legt uit: “Het is erg wreed om iemand het gevoel te geven dat hij of zij onverzorgbaar is. Wanneer dergelijke dingen elke dag worden gezegd, ga je geloven dat je niet waardig bent om van te houden. Dat je partner jou ‘verplicht’ door met jou te daten. En als je erover begint en uitdrukt hoe gekwetst je bent, zullen ze zeggen dat het maar een grapje is en dat je moet ontspannen.
“En dat is helemaal niet waar. Mensen hebben altijd de optie om uit een relatie te stappen als het hen zo stoort. Maar als ze ervoor kiezen om erin te blijven en jou zich slecht te laten voelen, dan zijn er problematische factoren in het spel.” Elke relatie vereist enige inspanning, net als de jouwe. Je bent echter niet verantwoordelijk voor alles. Je partner zou jou niet verantwoordelijk moeten maken voor hun geluk.
Een Reddit-gebruiker bespreekt hoe hun ex constant de schuld afschuifde: “Mijn ex was echt een voorbeeld. Hij gebruikte mijn depressie tegen me nadat ik zijn slechte gedrag aankaartte en zei dat ik ‘instabiel was en therapie nodig had’, waarna hij me vertelde dat ik moest vertrekken. Ik begon te vertrekken en hij werd boos en zei dat ik altijd vertrok omdat ik een vertrek aanstond. Altijd de slachtofferrol.”
11. *Radiostilte*
Wat is een van de meest toxische dingen om via tekst te zeggen? Wel, soms gewoon niets. Ze kiezen vaak stilte als middel om je te straffen en zich terug te trekken. Stilte heeft zijn voor- en nadelen, maar in deze context is het alleen maar schadelijk. Je partner zal passief-agressief zijn en stilte gebruiken om affectie weg te nemen. Je zit in een put van angst, wachtend tot ze je benaderen en met je praten.
Dr. Bhonsle zegt: “Weigeren te communiceren is onverstandig en het is een van de dingen die toxische partners doen. Het suggereert dat het doel niet oplossing van conflicten is, maar het ‘winnen’ van de strijd. De ruimte tussen partners wordt erg ongezond wanneer er van één kant geen communicatie plaatsvindt. Stilte is vaak het wapen van de manipulator.” Gebruikt je partner ook stilte tegen jou? We hopen dat ze het belang van gezonde communicatie met jou gaan inzien. Onthoud gewoon deze eenvoudige regel: het is beter om dingen uit te praten dan om stil te zijn en te mokken.
Hoeveel van deze toxische uitspraken herkende je? We hopen dat zeer weinigen van deze dingen toxische partners zeggen, voor jou herkenbaar zijn. Als ze dat wel zijn en je hebt je gerealiseerd dat dit het geval is, zijn er twee wegen die je kunt inslaan. De eerste is het beëindigen van de relatie. Als de connectie niet bevorderlijk is voor jouw groei, is afscheid altijd een optie. En de tweede weg is werken aan de band door tijd en moeite te investeren. Jullie kunnen samen genezen.