Wanneer een huwelijk uit elkaar valt, hebben de partners daar niet alleen mee te maken; het kan ook bijzonder zwaar zijn voor de kinderen, die de gevolgen daarvan hun hele leven met zich meedragen. Scheidingen en kinderen vormen een problematische combinatie – een feit dat vaak onvoldoende wordt erkend.
Deze realiteit wordt treffend geïllustreerd in de film “Kramer Vs Kramer” uit 1979, met Meryl Streep en Dustin Hoffman in de hoofdrollen. Steeds meer koppels realiseren zich echter dat het oude gezegde “samenblijven voor de kinderen” in een ongelukkig huwelijk niet de beste oplossing is, wat hen ertoe aanzet om uit elkaar te gaan.
Zelfs als scheiding de beste optie lijkt, zou de beslissing om een huwelijk te beëindigen niet moeten worden genomen zonder rekening te houden met de impact van de scheiding op de kinderen, en het ontwikkelen van een concrete plan om hen te ondersteunen.
De correlatie tussen scheiding en kinderen is nog steeds niet ongewoon. Wat daarbij interessant is, is dat
8 Negatieve Effecten Van Scheiding Op Kinderen
Hoe je met de scheiding omgaat, heeft grote invloed op hoe jouw kinderen deze situatie ervaren. Kinderen beschikken over opmerkelijke verwerkingsmechanismen. Wanneer ze op de juiste manier worden begeleid en in deze moeilijke periode goed voor hen wordt gezorgd, kunnen ze de situatie beter aan.
Als jij en je partner op een punt zijn gekomen waarop de verschillen onoverbrugbaar lijken, moet je, voordat je de knoop doorhakt, de impact van de scheiding op je kinderen in overweging nemen. Dit betekent niet dat je in een teleurstellend of ongelukkig huwelijk moet blijven. Het betekent echter wel dat jij en je toekomstige ex-partner een plan moeten ontwikkelen om deze ingrijpende transitie zo soepel mogelijk te laten verlopen voor de kinderen.
Ervan bewust zijn dat deze 8 negatieve effecten van een scheiding op kinderen invloed kunnen hebben, kan je helpen om deze gevoelige situatie beter te hanteren:
1. Een nieuwe norm
Een scheiding is meestal een periode van angst, verwarring, frustratie en vele veranderingen voor kinderen. Partners worden geconfronteerd met de gevolgen van een scheiding, vooral als er jonge kinderen bij betrokken zijn. Dit proces is vaak allesbehalve eenvoudig. Het brengt talloze uitdagingen en emoties met zich mee die verwerkt moeten worden.
Kinderen vertonen vaak ‘aanpassingsgedrag’ terwijl ze zich aanpassen aan hun nieuwe leven. Velen verzetten zich tegen het idee van twee aparte huizen en slechts één ouder. Ze maken zich zorgen dat hun ouders misschien ook niet langer van hen zullen houden, net zoals ze elkaar niet meer liefhebben. Sommige kinderen denken zelfs dat de scheiding hun schuld is, en dat iets wat zij deden heeft geleid tot de scheiding. Dit idee dat het hun schuld is, is een van de grootste problemen die kinderen kunnen hebben na een scheiding.
2. Omgaan met één ouder
Kinderen die zijn opgegroeid met beide ouders, hebben vaak moeite om zich aan te passen aan een situatie met maar één ouder na de scheiding. Terwijl ze zich aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid, kunnen er gebroken relaties ontstaan met de verzorgende ouder, vaak de moeder.
Soms kan deze ouder, die zelf door een scheiding gaat, niet goed inspelen op de reacties van het kind op de scheiding, of hen niet de ondersteuning bieden die ze nodig hebben om deze vervelende realiteit te accepteren, wat vaak moeilijker is dan men denkt.
In dergelijke gevallen wordt de aanpak van discipline minder consistent en effectiever. De ouder kan zelfs op afstand komen van het kind.
De fysieke effecten van een scheiding op kinderen omvatten stemmingswisselingen, agressie, angst, gevoelens van intense verdriet, teleurstelling, geheimzucht, wraakzucht en regeloverschrijdend gedrag. Dit zijn kortetermijnnegatieve effecten die de psychologische en fysiologische groei van een kind kunnen belemmeren.
3. Een grote bron van stress
Bij het omgaan met scheiding en kinderen moet je rekening houden met de stress die door de vele veranderingen en aanpassingen in hun jonge, impressionable geesten kan ontstaan. Met één verzorgende ouder en een andere ouder die niet meer in hetzelfde huis woont, gaat het kind de scheiding vaak zien als een onomkeerbare stressfactor in zijn of haar leven.
Kinderen van gescheiden ouders worden soms gedwongen om van stad of school te veranderen, de verbinding met een ouder te verliezen, te verhuizen naar een nieuw huis, nieuwe vrienden te maken, nieuwe buurten te leren kennen en zich aan te passen aan het feit dat ze nog maar één ouder om hen heen hebben in hun dagelijks leven.
Als de verzorgende ouder besluit om opnieuw te trouwen, kan de stress van nieuwe stiefbroertjes en -zusjes en de aanpassing aan een nieuw iemand die in de gezinssituatie komt, extra druk opleveren.
4. Toename van gedragsproblemen
Gedragsstoornissen, dalende cijfers op school, impulsief of roekeloos gedrag, criminaliteit en conflicten met leeftijdsgenoten of met de thuis verblijvende ouder zijn vaak te zien. Kinderen merken soms dat alleen één ouder verantwoordelijk is, en de andere niet, en nemen daardoor de vrijheid om de regels te overtreden in de veronderstelling dat zij ermee wegkomen.
Deze neiging om zich mis te gedragen en de controle kwijt te raken kan ook een manier zijn om hun woede en frustratie te uiten over de beslissing van hun ouders om uit elkaar te gaan. Scheiding en kinderen is een delicate combinatie, omdat het kind niet alleen met externe factoren kampt, maar ook met interne problemen.
5. Risicovol gedrag
Kinderen van gescheiden ouders zijn eerder geneigd om risicovol gedrag te vertonen, waaronder middelenmisbruik, vroegtijdige seksuele activiteit, gebruik van alcohol en drugs, en delinquent gedrag. Ze behoren ook tot een risicovolle groep als het gaat om het aangaan van seksuele activiteiten voor hun zestiende.
Het falen van het huwelijk van hun ouders kan een veelvoorkomende oorzaak van onzekerheid zijn. Vanwege deze onzekerheid kunnen ze zich in ongezonde activiteiten storten om de druk van zichzelf af te leiden.
6. Kan invloed hebben op schoolprestaties
Een scheiding betekent veranderingen voor ouders evenals voor kinderen. Voor kinderen is het vaak een verwarrende en frustrerende periode. Dit kan gevolgen hebben voor hun cijfers en studietijd, omdat ze proberen te begrijpen wat er thuis aan de hand is, waardoor hun studie naar de achtergrond verschuift.
Vaak zijn ouders tijdens een scheiding of de aanpassing erna te druk om de studies van hun kinderen in de gaten te houden of hen te helpen, wat kan leiden tot dalende cijfers en een neerwaartse spiraal die moeilijk te doorbreken is.
7. Hoge kans op geestelijke gezondheidsproblemen
Studies tonen aan dat kinderen van gescheiden ouders vaker psychologische en aanpassingsproblemen ondervinden, ongeacht hun leeftijd, geslacht en cultuur. Het is ook gebleken dat de cijfers voor angst en depressie hoger zijn onder kinderen met gescheiden ouders.
8. Problematisch gedrag in de volwassenheid
Veel kinderen die de scheiding van hun ouders hebben meegemaakt, evenals hertrouwen of alleenstaand ouderschap, dragen onopgeloste problemen van deze levensfase met zich mee in hun volwassenheid en in volwassen relaties. Dit kan leiden tot een chronische angst voor afwijzing of een neiging om relaties zelf te saboteren, wat hun vermogen om gezonde relaties op te bouwen in de weg staat. Velen ontwikkelen psychische problemen, die hun mentale gezondheid negatief beïnvloeden en leiden tot middelenmisbruik.
Wat experts zeggen over scheiding en kinderen
Cognitieve therapeuten en psychiaters leggen de effecten van scheiding op het gedrag van kinderen uit dat ouders kunnen herkennen en aanpakken tijdens een scheidingsprocedure:
Wat kinderen voelen na een scheiding
De impact van een scheiding op kinderen kan enorm zwaar zijn. Het maakt hen niet alleen wantrouwend tegenover de mensen van wie ze het meeste houden, maar het leidt er ook toe dat ze zich inferieur en schuldig voelen. Kinderen projecteren vaak de problemen op zichzelf, wat zich kan uiten in ernstig problematisch gedrag, zoals:
- Verlatingsangst
- Desillusie
- Verlies van autonomie
- Insecurity
- Eenzaamheid
- Schuldgevoelens alsof zij het hebben veroorzaakt
- Resentiment
- Terugval (zich als een kleiner kind gedragen)
Wat scheiding doet met adolescenten
Adolescentie is per definitie al een uitdagende periode in iemands leven. Het getuige zijn van de scheiding van je ouders kan alles nog moeilijker maken. Adolescenten kunnen hun motivatie verliezen of zich in delinquent gedrag storten om met hun problemen om te gaan.
- Academische problemen
- Antisociaal gedrag
- Verlies van interesse in normale sociale interacties
- Seksuele promiscuïteit
- Worden uiteindelijk agressief
- Bewerken zichzelf met onverantwoordelijk gedrag
- Kunnen te maken krijgen met traagheid
- Een identiteitscrisis ondergaan
Als ouders zich meer bewust zijn van de impact van een scheiding op hun kinderen, kunnen ze hen beter helpen om de situatie te verwerken, negatieve gevoelens te overwinnen en samen een positieve toekomst op te bouwen, waarbij ze de veranderingen die in hun leven hebben plaatsgevonden, accepteren.